Առողջապահություն

Մազաթափությունն ունի մի շարք պատճառներ, այն կարող է մարդու մոտ առաջացնել լուրջ հոգեբանական խնդիրներ։ Գերմանիայի Վյուրցբուրգ քաղաքի համալսարանի պրոֆեսոր Խեննիգ Խամմը խորհուրդ է տալիս. «Նախքան վաճառքում եղած դեղեր եւ զանազան միջոցներ օգտագործելը դիմեք բժշկի, կարեւոր է պարզել մազաթափության պատճառը»։ Մարդու գլխամաշկի վրա կան որոշակի քանակությամբ մազային սոխուկներ (ֆոլիկուլներ), որոնց կենսագործունեությունն ընթանում է պարբերաբար կրկնվող երեք …

Բուժարար ֆիկուսի գաղտնիքները Ficus-ը թթազգիների ընտանիքին (Moraceae) պատկանող արեւադարձային բույսերի ցեղ է, ընդգրկում է մոտ 700 տեսակներ։ Ֆիկուսը թթի, թզի ազգական է։ Բնության մեջ աճող բազմաթիվ տեսակներ առաջացնում են օդային արմատներ, որոնք հասնելով հողին` իրական արմատներ են գցում, իսկ նոր աճած բույսի բունը սերտաճում է մայր բույսին, ձեւավորելով առանձին սաղարթ։ Բարենպաստ պայմաններում մեկ ֆիկուսը կարող …

Խորդենու հանդարտեցնող բուրմունքը Խորդենի բուրումնավետը (pelargonia) պատկանում է խորդենազգիների ընտանիքին (geraniacea), ցեղն ընդգրկում է մոտ 250 տեսակներ։ Դրանց մի մասը վաղուց ի վեր մշակվում է սենյակային պայմաններում` ուրախացնելով աչքը ձեւերի եւ գույների բազմազանությամբ։ Ցողունը եւ տերեւը պարունակում են մեծ քանակությամբ եթերային յուղեր, որոնցից դեռեւս միջնադարյան Եվրոպայում ստացվում էր եթերային յուղ։ Տերեւի բազմաբույր հոտը ունի կիտրոնին, …

Հայ մարդը հնագույն ժամանակներից կապված է եղել բնության հետ։ Հրաշալի մի ժառանգություն է թողել մեզ Մովսես Խորենացին։ Հայկ Նահապետի որդի Արամանյակի անունով է կոչվում Արագած լեռը, իսկ նրա որդի Արամայիսը տուն է շինում եւ իր անունով կոչում Արմավիր։ Ապա Արա Գեղեցիկի որդին` «Արայան Արան պատերազմի մեջ մեռնում է Շամիրամի հետ միասին` թողնելով արու զավակ` շատ …

Բուժիչ գարեձավարը Գարին հացազգիների ընտանիքին պատկանող միամյա խոտաբույս է։ Սննդի մեջ օգտագործվել է առնվազն 17 հազարամյակ առաջ։ Ըստ բուսահնէաբանների, դեռեւս տասը հազար տարի առաջ մշակվել է Մերձավոր Արեւելքում։ Հունական դիցաբանությունում Դեմետրա աստվածուհուն վերագրվել «Գարու մայր» տիտղոսը։ Հայտնի է նաեւ, որ գարեջուրը պատրաստել եւ խմել են Նեոլիթի ժամանակաշրջանից։ Տիբեթում առնվազն Ք. Ա. հինգերորդ դարում գարուց հաց …

Վերջին շրջանում Հայաստանում շատ է քննարկվում սեռական դաստիարակության թեման, քանի որ մեր հասարակության մեջ արժեքային փոփոխությունների արդյունքում ի հայտ են եկել այս ոլորտին առնչվող խնդիրների մի ամբողջ փունջ: Մասնագետների գնահատմամբ` սեռական կյանքի առաջին փորձը բավականին «երիտասարդացել» է: Մասնավորապես, եթե նախկինում հետազոտությունները փաստում էին, որ մարդկանց առաջին փորձը հիմնականում համարվում էր 22-25 տարեկանը, ապա այսօր` 15-17-ը: …

Գարնանային մրսածություն Շնչադիմային օրգանների հիվանդությունների համաճարակները ակտիվանում են հատկապես վաղ գարնանը։ Դրանց պատճառը հիվանդաբեր միկրոօրգանիզմներն են, որոնց «տեսականին» հասնում է մի քանի հարյուրի։ Վարակը հիմնականում տարածվում է օդակաթիլային եղանակով։ Կարեւոր են կանխարգելիչ միջոցները, որոնցից կարեւորագույնը օրգանիզմի դիմադրողականության բարձրացումն է։ Կանխարգելիչ միջոցներ – Սենյակում ունեցեք հատուկ տարա, որի մեջ պարբերաբար կաթեցրեք մի քանի կաթիլ եթերային յուղ։ …

Բույսի գիտական անվանումն է` Callisia fragrans։ Անվանման հեղինակն է անգլիացի բուսաբան Ռ.Ե. Վաթսոնը (1942թ.)։ Callisia բառը բաղկացած է kallos եւ lis հունական բառերից, թարգմանաբար` «գեղեցիկ շուշան», fragrans բառը կրում է «բուրումնավետ» իմաստը։ Բույսը պատկանում է Commelinaceae ընտանիքին։ Կալլիսիաների ցեղն ընդգրկում է մոտ 12 տեսակ։ Ոսկեբեղիկը առանձնանում է իր «ցեղակիցներից» արտաքին տեսքով եւ բուժիչ հատկություններով։ Այն …

Թխակապտավուն բուժարարը Հապալասենի մրտենական, գիտական անվանումն է` Vaccinium myrtillus։ Հապալասազգիների ընտանիքին պատկանող թուփ է` 15-40 սմ բարձրությամբ։ Կոճղարմատը ճյուղավորված է բազմաթիվ արմատներով։ Կարող է զբաղեցնել ընդարձակ տարածքներ։ Հայաստանում աճում է ենթալպիական եւ ալպիական գոտիներում` Լոռու, Գեղարքունիքի մարզերի, Իջեւանի` սոճու եւ եղեւնու անտառներում, հարթ, կիսաստվերոտ տեղերում։ Ծաղկակոթունը կարճ է, ծաղիկները` սպիտակ վարդագույն, միայնակ, մանր, կանոնավոր, գնդաձեւ։ …

Տոնական առողջաբեր գեղարարություն Մաշկի խնամք Ճարպոտ մաշկի խնամք – Հարեք 1 ձվի սպիտակուցը 2 ճ/գ քերած գազարի հետ, ավելացրեք 1 ճ/գ կարտոֆիլի օսլա։ Պահեք դեմքին 15 րոպե, լվացեք դեմքը սառը ջրով։ – Խառնեք 1 ճ/գ արոսենու պտուղները 2 ճ/գ մածունի եւ 1 ճ/գ կիտրոնահյութի հետ։ Պահեք դեմքին 15 րոպե, լվացեք գոլ ջրով։ Կորյակներ, պզուկներ. Թրջեք …

ՀՀ առողջապահության նախարար Հարություն Քուշկյանը երեկ կառավարության նիստից հետո` պատասխանելով դեղերի շուկայում առկա անորակ ու ժամկետանց դեղամիջոցների մասին լրագրողների հարցին, ասել է. «Ոլորտում գուցե լինում է անորակ դեղորայք, կամ ժամկետանց, բայց դա ես չեմ տեսնում, որ հատուկ բերվում է այդ նպատակով: Գուցե պահպանման մեխանիզմներն են խախտված, այսինքն` դեղերը որտեղ որ պահպանվում են, եւ նրանք որոշ …

Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության (ԱՀԿ) տվյալներով` թեեւ վերջին տասնամյակներում դիտվում է հակաբեղմնավորման մեթոդների կիրառման զգալի աճ, այդուհանդերձ, ամեն տարի աշխարհում կատարվում են 40-50 մլն հղիության արհեստական ընդհատումներ, որոնց կեսը` ոչ անվտանգ պայմաններում: Համաձայն ԱՀԿ-ի ուսումնասիրությունների` աշխարհի մասշտաբով մայրական մահացության 13%-ը պայմանավորված է հղիության արհեստական ոչ անվտանգ ընդհատման բարդություններով, ավելին` յուրաքանչյուր տարի հղիության արհեստական ընդհատման հետեւանքով մահանում …

Ինձ բախտ էր վիճակվել երկու շաբաթով այցելել Հայաստան, մասնավորապես, հնարավորություն էր ընձեռված հանդիպումներ ունենալ Հայկական հոգեբուժական ասոցիացիայի անդամների հետ: Ես նորվեգացի հոգեբույժ եմ եւ առաջին անգամ այցելել էի Հայաստան 2011թ. ապրիլին` մասնակցելով Երեւանում կայացած Համաշխարհային հոգեբուժական ասոցիացիայի տարածաշրջանային գիտաժողովին: Առաջին իսկ այցելությունից հմայվել էի հայի բացառիկ կերպարով, տպավորված էի իմ նկատմամբ ցուցաբերված բարյացակամ վերաբերմունքից: Տպավորված …

Դիմադրողականությունը բարձրացնող. Խառնեք հավասար քաշային հարաբերությամբ մանրացրած հալվեի (Aloe) տերեւը, ընկույզի միջուկը, գոլացրած մեղրը։ Կերեք մեկական ճ/գ, օրը 3 անգամ` սնվելուց հետո։ Շարունակեք 3-4 շաբաթ։ Պահեք սառնարանում։ Հիպերտոնիա. Մեկ կ/գ գլուխ սոխի քերվածքից (առանց կճեպ) մզեք հյութը, խառնեք 150 գ հեղուկ (37-38C) մեղրի, 8 հատ ընկույզի միջնապատի փոշու, 150 մլ օղու հետ։ Թրմեք 10 օր …

Թույան նոճազգիների ընտանիքին պատկանող մշտադալար ասեղնատերեւ ծառ է։ Երիտասարդ ծառի սաղարթը նեղ բրգաձեւ է, հետո դառնում է ձվաձեւ։ Ճյուղերը գտնվում են զուգահեռ հորիզոնական հարթություններում։ Փշատերեւները մանր են` 3-4 սմ երկարությամբ, թեփուկանման, հպված ընձյուղներին։ Տրորելիս սուր բուրմունք է անջատվում` հաճախ անվանում են բուրանոճի փշատերեւ։ Դանդաղ է աճում, բարձրությունը հասնում է 8-15 մ։ Հայրենիքը Հյուսիսային Ամերիկայի արեւելյան …

Կարմրապտուղ բուժարարը Հապալասի սովորականը` Vaccinum Vitis-idaca, հապալասազգիների ընտանիքին պատկանող բույս է։ Այդ ընտանիքին են պատկանում նաեւ լոռամրգին, հապալասենի ճահճայինը (թթուհատի), հապալասենի մրտենականը։ Հապալասի սովորականը բազմամյա (մի քանի հարյուրամյակ) մշտադալար 5-25 սմ բարձրությամբ թուփ է։ Բարակ կոճղարմատը գտնվում է հողի մակերեսից 5-10 սմ խորությամբ` տարածվելով մինչեւ 20 մ։ Կոճղարմատի բողբոջները տալիս են բազմաթիվ ծիլեր, որոնք ճյուղավորվում …

Ոսկե մումիո Ավիցենան գրել է. «Մումիոն սրում է զգացմունքը, ամրացնում ստամոքսը, հեշտացնում է շնչառությունը, եւ հանդիսանում առավել կատարյալ բազմատարր դեղամիջոց»։ Մումիոն օրգանական եւ անօրգանական բարդ միացություն է, որը առաջանում է բարձր լեռնային գոտու ժայռերի ճեղքերում, մեծ ու փոքր անձավներում։ Հնում այն մաքրել են ոչխարի ներքին յուղով 42 C ջերմաստիճանի տակ։ Դեղատներում վաճառվող մումիոն ստացվում է …

Խնկենու բուժիչ խեժը Խնկենու այլ անվանումներն են` խնկածառ, պիստակենի։ Սա աղտորազգիների ընտանիքին պատկանող բույսերի ցեղ է, որն ընդգրկում է մոտ 20 տեսակներ։ Աճում է չոր, քարքարոտ լանջերում, կիսաանապատներում։ Լուսասեր, ջերմասեր, երաշտադիմացկուն բույս է, կարող է դիմանալ մինչեւ 200C սառնամանիքներին, պահանջկոտ չէ հողի նկատմամբ։ Շատ դանդաղ է աճում, սակայն կյանքի տեւողությունը մինչեւ 1000 տարի է։ Կարող …

Գարնանն ընդառաջ Դեմքի խնամք. Տրորեք խաշած կարտոֆիլը (տաք վիճակում), ավելացրեք մեկ հարած ձու, 1 թ/գ մեղր, քիչ քանակի բուսայուղ։ Զանգվածը քսեք դեմքին, 15-20 րոպեից լվացեք տաք ջրով։ Մշակեք դեմքը սնուցող քսուքով։ Ճարպոտ մաշկ. 2 ճ/գ քերած գազարը խառնեք ձվի սպիտակուցի հետ, ավելացրեք 1 թ/գ կարտոֆիլի ալյուր։ Դիմակը 20 րոպեից լվացեք գոլ ջրով։ Բազուկով դիմակ. Խառնեք …

Թանթրվենի սեւը` Sambucus nigra, ինչպես նաեւ` բռնչի սովորականը (նույն ինքը` «ձնագնդին») պատկանում են այծատերեւազգիների ընտանիքին։ Թանթրվենին, ըստ հնէաբանների` ուղեկցել է մարդուն դեռեւս քարե դարում։ Համարվել է, թե տան մոտ գտնվող թանթրվենին ապահովում է բարի աստվածների հովանավորությունը, իսկ բույսի տարբեր մասերն առողջություն, երկարակեցություն, պայծառատեսություն են պարգեւում։ Միջնադարում բույսի պտուղը եւ կանաչ ծիլերը կիրառել են որպես վերքամոքիչ, …