գիտություն

ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանը 100 մլն դրամ է հատկացրել երիտասարդ գիտնականների ծրագրերի իրականացման համար: Նշենք, որ սա 2011թ. դեկտեմբերին ՀՀ նախագահի տված խոստումն էր, ըստ որի` յուրաքանչյուր տարվա համար երիտասարդ գիտնականներին ֆինանսական աջակցության նպատակով կտրամադրվի 100 մլն դրամ: Իսկ թե ի՞նչ ուղղությամբ կծախսվեն գումարները. Ս. Սարգսյանը հանդիպման մասնակից երիտասարդներին առաջարկել էր քննարկել այդ միջոցներն արդյունավետ …

Իսրայելը մտադիր է 2015թ. Space IL նախագծի շրջանակներում մարդ իջեցնել Լուսնի վրա: Իսրայելական «Կուրսորի» փոխանցմամբ` կազմակերպիչները Կնեսետի տիեզերական հետազոտությունների հանձնաժողովում խոսել են Space IL նախագծի ավարտի ժամկետների մասին: Հանձնաժողովի նախագահ Զեեւ Էլքինն ընդգծել է իսրայելական մշակումների բարձր մակարդակը: «Space IL նախագիծը հսկայական նշանակություն ունի Իսրայելի միջազգային վարկի, տիեզերական տեխնոլոգիաների հետագա զարգացման եւ բնական գիտությունների ուսումնասիրման …

Միջուկային հետազոտությունների եվրոպական կազմակերպությունը պաշտոնապես հայտարարել է նոր տարրական մասնիկ հայտնաբերելու մասին: Այժմ գիտնականներին անհրաժեշտ է պարզել` համընկնո՞ւմ է արդյոք այն իր հատկություններով անցած դարի 60-ական թվականներին տեսականորեն կանխատեսված Հիգգսի բոզոնի հետ: Այսօրվա «դարի հայտնագործությունն» ապացուցելու է մասնիկի գոյությունը: Հենց դրա համար էլ ծախսվել էր 9 մլրդ դոլար Մեծ ադրոնային կոլայդերի շինարարության վրա: Միջուկային հետազոտությունների …

«Տաշիրն» ու «Պահանջում ենք գիտության ֆինանսավորման ավելացում» նախաձեռնությունը համատեղ մրցույթներ են հայտարարում Գիտական լրագրության 2-րդ մրցույթը «Տաշիր» բարեգործական հիմնադրամը եւ «Պահանջում ենք գիտության ֆինանսավորման ավելացում» (ՊԳՖԱ) ֆեյսբուքյան նախաձեռնությունը հայտարարում են գիտական լրագրության 2-րդ մրցույթը: Մրցույթը նախատեսված է գիտության հարցերը լուսաբանող այն լրագրողների, հրապարակախոսների ու քաղաքացիների համար, ովքեր 2012թ. մայիսի 10-ից մինչեւ նոյեմբերի 30-ը (ներառյալ) տպագիր …

«ԱՐՄԱԿԱԴ»-ը 5 տարեկան է Մեր օրերում գիտությունը շատ արագ է զարգանում, ուստի հատկապես արտասահմանյան մի շարք երկրներում գիտական ինտերնետային ցանցերը լայնորեն կիրառվում են գիտության ոլորտի վերաբերյալ տեղեկատվության արագ տարածման համար: Օրինակ, ՌԴ-ում գործում են տասնյակ գիտական ցանցեր: Դրանցից են` RBnet (միջգերատեսչական հենքային ցանցը), RUNnet (դաշնային համալսարանական ցանցը), RASnet (Ռուսաստանի Գիտությունների ակադեմիայի կորպորատիվ ցանցը), FREEnet (գիտության …

Մենք` աստղաֆիզիկոսներս, հաճախ հպարտանում ենք նրանով, որ ուժեղ պատկերացում ունենք, անսահման ֆանտազիա: Երբ 80-ական թվականներին կարդում էի Արթուր Քլարկի 2001թ. Ոդիսականը, մտածում էի, որ տեսնես` իրո՞ք 2001 թվականին մարդկությունը կհասնի Յուպիտեր: Ֆանտաստ գրողները խոսում էին 21-րդ դարում արհեստական ինտելեկտ ստեղծելու մասին, բոլոր օրգանների տրանսպլանտացիայի, Մարս եւ Յուպիտեր թռիչքների, մարդանման ռոբոտների մասին: Որքան էլ որ մեր …

Մի քանի տարի առաջ մի հյուր ունեինք արտերկրից: Շատ հետաքրքրասեր, շփվող մարդ էր: Սիրում էր մենակ երկար շրջել քաղաքում, առիթն էլ բաց չէր թողնում զրույցի բռնվել բոլորովին անծանոթ մարդկանց հետ: Մի անգամ երեկոյան ոգեւորված պատմում էր, որ տոնավաճառում նկատել է, որ հենց այցելու չի լինում` շատ առեւտրականներ խաչբառ լուծելով են օրը լցնում… Կամ` ուղեւորի սպասելիս …

Գիտության եւ կրթության զարգացման խնդիրները ժողովրդավարական երկրներում գտնվում են պետության առաջնահերթությունների շարքում: Նման երկրներում գիտությունը ֆինանսավորվում է ոչ պակաս, քան ՀՆԱ-ի 3 տոկոսի չափով: Իսկ Հայաստանում գիտության ֆինանսավորման չափը կազմում է ՀՆԱ-ի 0.25 տոկոսը, որն ընդունված չափանիշից փոքր է ավելի քան 10 անգամ: Երիտասարդները չեն ցանկանում գիտությամբ զբաղվել, քանի որ պետությունը պայմաններ չի ստեղծում գիտության …

ՀԱԿ շտաբի ղեկավար Լեւոն Զուրաբյանը երեկվա հանրահավաքում հայտարարել է, թե ՀՀ նախագահի աշխատակազմի ղեկավարի նախկին տեղակալ Մկրտիչ Մինասյանը` «օգտվելով աներոջ հովանավորությունից եւ անսպառ ֆինանսական միջոցներից, իր եւ իր լոյալիստների միջոցով արդեն տիրացել է մի քանի հեռուստատեսությունների եւ լրատվամիջոցների, իր ձեռքում կենտրոնացրել գովազդային դաշտը, ստանալով լրատվական միջոցների վրա ազդելու անուղղակի լծակներ»: «Հիմա ես կխոսեմ մի հետաքրքիր …

Խորհրդարանական ընտրություններին մասնակցության հայտ ներկայացրած կուսակցություններն իրենց նախընտրական ծրագրերում փոքրիկ պարբերություններ ունեն` նվիրված գիտությանը: ՀՀԿ-ն նկատել է, որ «մշակույթը, գիտությունն ու կրթությունը պետք է լինեն պետական հոգածության հիմնական առարկա»: bhk.am կայքում այս կուսակցության ներկայացրած կարճառոտ ծրագրում «գիտություն» բառին ընդհանրապես չհանդիպեցի: Իշխանական կոալիցիայի երրորդ մասնակիցը` ՕԵԿ-ը, մի քանի կետով ներկայացրել էր իր ցանկությունները: Առաջին երկու կուսակցությունները …

– «Պահանջում ենք գիտության ֆինանսավորման ավելացում» երիտասարդական նախաձեռնության գործունեության մեջ ո՞րն է եւ որքա՞ն է Ձեր մասնակցությունը։ – Ես պարզապես աջակից եմ ու երիտասարդների համար հիմնականում հանդես եմ գալիս որպես խորհրդական։ – Հայտնի է, որ նախընտրական շրջան է, հայտնի է նաեւ, որ այս շրջանում առատ խոստումներ են տրվում։ Այդ խոստումներից որո՞նք են ավելի կարեւոր ՊԳՖԱ-ի …

Գ. Տեր-Ղազարյանն աշխարհում հայտնի գիտնականներից է: 1994թ. Իրանի Իսլամական Հանրապետության պատվավոր գիտնական է, 2007թ. Ռուսաստանի բնական գիտությունների ակադեմիայի անդամ եւ պատվավոր պրոֆեսոր, միջազգային ճանաչում ունեցող փորձագետ, մասնավորապես, ամերիկյան եւ եվրոպական մի շարք առաջնակարգ գիտական ամսագրերի փորձագետ է (Journal of Mathematical Physics (USA), Mathematical Review (USA), Phisica Scripta (Europe), INTAS): Ընդ որում` միջազգային ամսագրերում հրատարակել է …

Ավստրալացի, գերմանացի, շվեյցարացի եւ նորվեգացի աստղագետները Երկրից 70մլն լուսնային տարվա հեռավորության վրա հազվագյուտ ուղղանկյունաձեւ գալակտիկա են հայտնաբերել: Ըստ «Daily Mail»-ի` հայտնագործության բացառիկությունն այն է, որ մինչ այդ գիտությանը հայտնի էին 3 տեսակի գալակտիկաներ` գնդաձեւ, սկավառակաձեւ եւ գնդված մակերեսով: Հետազոտության մասնակից Դանքան Ֆորբսի վարկածի համաձայն` այն առաջացել է 2 պարույրաձեւ գալակտիկաների բախման արդյունքում: Դրա հետագա ուսումնասիրությունները …

Միջազգային գիտնականների մի խումբ, IAC-ի (Կանարյան կղզիների աստղաֆիզիկայի ինստիտուտ) աստղագետների հետ համատեղ, հայտնաբերել է, որ Երկիր մոլորակին նման մոլորակների քիմիական կառուցվածքը կարող է շատ տարբեր լինել Երկիր մոլորակի ընդհանուր քիմիական բաղադրությունից: Սա կարող է շատ լուրջ ազդեցություն ունենալ Երկրի նման մոլորակների վրա կյանքի եւ բիոսֆերաների առաջացման եւ գոյության վրա: Երկիր մոլորակին շրջապատող աստղերի ֆոտոսֆերայի ուսումնասիրությունը …

Այս տարվա սեպտեմբերի 1-ին ՀՀ Կառավարության որոշմամբ «Ի. Ալիխանյանի անվան ազգային գիտական լաբորատորիա» ՊՈԱԿ-ը (այն առավել հայտնի է Երեւանի ֆիզիկայի ինստիտուտ անվամբ) վերակազմավորվեց որպես հիմնադրամ: Այդպիսով` փոխվել է կառույցի կառավարման իրավակազմակերպական ձեւը, այսինքն` եթե մինչ հիմնադրամի ձեւավորումը «Ազգային լաբորատորիան» ՀՀ Էկոնոմիկայի նախարարության ենթակայության տակ էր, ապա այժմ այն կառավարելու է հոգաբարձուների խորհուրդը, ավելի հստակ` կառույցի …

«Սկսվել է «Քենդլ» նախագծի իրականացման առաջին փուլը, որով նախատեսվում է AREAL լազերային բարձր հաճախային գիտահետազոտական գծային արագացուցիչի կառուցում»,- երեկ հրավիրված ասուլիսում այդ մասին հայտարարել է ՀՀ ԿԳՆ գիտության պետական կոմիտեի նախագահ Սամվել Հարությունյանը` ավելացնելով, որ այդ աշխատանքների շրջանակներում հուշագրեր են ստորագրվել Գերմանիայի «ԴԵԶԻ» էլեկտրոնային սինքոտրոն կենտրոնի եւ Շվեյցարիայի Պաուլ Շերերի ինստիտուտի հետ եւ իրականացվելու է …

– Վերջերս մասնակցում էիք Ծաղկաձորում կազմակերպված երիտասարդ գիտնականների համաժողովին, ովքեր գիտության ֆինանսավորման ավելացում էին պահանջում: Համաժողովին խոսվեց նաեւ գիտնականի ցածր վարկանիշի մասին: Ըստ Ձեզ՝ ինչո՞վ է պայմանավորված գիտնականի ցածր վարկանիշի ձեւավորումը մեր հասարակության մեջ: – Դա պայմանավորված է տվյալ երկրի արժեհամակարգով: Որքան էլ ցավալի է, վերջին 20 տարիների ընթացքում` անկախ Հայաստանի պայմաններում, այդ արժեհամակարգը փոխվել …

ասում է Ֆիզիկամաթ. գիտությունների դոկտոր, Կանարյան կղզիների «Աստղաֆիզիկայի եվրոպական հաստատության» հետազոտող եւ տարբեր նախագծերի ղեկավար, աստղագետ Գարիկ Իսրաելյանը – Վերջերս Հայաստանի երիտասարդ գիտնականները բողոքի ակցիաներ են սկսել նախաձեռնել, որոնցով ՀՀ իշխանություններից պահանջում են ավելացնել գիտության ֆինանսավորումը: Հետաքրքիր է՝ որքանո՞վ է ֆինանսավորվում գիտությունը Իսպանիայում: – Մենք նույնպես անընդհատ քարկոծում ենք Իսպանիայի իշխանություններին գիտության ցածր ֆինանսավորման համար՝ …

Ամերիկյան տիեզերական գործակալությունը հրապարակել է Լուսնի մակերեւույթի նոր բարձր որակի նկարներ: «Բի-Բի-Սի»-ի հաղորդմամբ` Lunar Reconnaissance Orbiter ուղեծրային զոնդի միջոցով արված նկարներում կարելի է տեսնել նախորդ դարի 60-70-ական թթ. տիեզերագնացների թողած հետքերը: Նկարներում հստակ երեւում է Ապոլոնի երեք տիեզերանավերի լուսնային մոդուլների վայրէջքի վայրը եւ մարդկանց ոտնահետքերը:

ՀՀ-ում երիտասարդ գիտնականի միջին աշխատավարձը 32.500 դրամ է: Երեւանի ինֆորմատիկայի եւ ավտոմատացման պրոբլեմների ինստիտուտի կրտսեր գիտաշխատող Սերգեյ Աբրահամյանն ամսական ստանում է 28.800 դրամ աշխատավարձ: Ըստ նրա` եթե այսօր երիտասարդ գիտնականները չմասնակցեն միջազգային դրամաշնորհների մրցույթներին, ապա այդ գումարով գոյատեւելն ուղղակի անհնարին կլինի: «Գիտության նկատմամբ հասարակության վերաբերմունքը կփոխվի, գիտնականին կհարգեն միայն այն դեպքում, երբ Կառավարությունը փոխի վերաբերմունքը …