Մշակույթ

Միխայիլ Միխայլովիչ Բախտինը (1895-1975)` վերջին տասնամյակների ընթացքում մեծագույն մտածողներից մեկն է մեր մշակույթում: Հոդվածում քննվում է այն հարցը, թե կարելի՞ է արդյոք «ծիծաղական մշակույթի» բախտինյան տեսությունը եւ որպես ներքին կատեգորիաներ դրան ենթակարգված «կառնավալայնությունը» եւ «մենիպեան» համատեղել քրիստոնեական մշակույթին, մասնավորապես՝ այն ավանդույթին, ըստ որի՝ Քրիստոս երբեք չի ծիծաղել: Սա Բախտինի մասին հոդված չէ: Սա Բախտինի՝ Ռաբլեի …

Մոլդովայում ավարտվել է «Ոսկե ձայներ-2009» երիտասարդ կատարողների միջազգային մրցույթը: Այս մրցույթին Հայաստանը ներկայացնող Լուսինե Աղաբեկյանը արժանացել է առաջին մրցանակին: Մրցույթին մասնակցել է ինը երկրի 15-30 տարեկան 20 ներկայացուցիչ: Եզրափակչում երիտասարդ կատարողները իրենց ընտրությամբ կատարել են երկու երգ: Մրցույթի «Գրան պրի» գլխավոր մրցանակին արժանացել է Մոլդովան ներկայացնող Իրինա Կոստինան: Առաջին տեղը կիսել են Հայաստանը ներկայացնող մասնակիցը …

Ռուսական հայտնի երգիչ, «Եվրատեսիլ 2008» մրցույթի հաղթող Դիմա Բիլանը հրաժարվել է համերգով հանդես գալ Բաքվում: Ըստ ադրբեջանական լրատվամիջոցների, համերգի կազմակերպիչ «Արտ քոմյունիթի» ընկերության ներկայացուցիչ Սաբինա Ջումազադեն տեղեկացրել է, որ այդ համերգը, որը պետք է տեղի ունենար մարտի 10-ին, չեղյալ է համարվել Դիմա Բիլանի հիվանդության պատճառով: Սակայն մի շարք այլ լրատվամիջոցներ նշում են, որ Բիլանը չեղյալ …

Մայիսին Մոսկվայում կայանալիք «Եվրատեսիլ 2009» երգի մրցույթում Ռուսաստանը «Մամա» երգով կներկայացնի ուկրաինուհի 21-ամյա Անաստասիա Պրիխոդկոն: Վերջինս բնակվում է Կիեւում, իսկ ՌԴ-ում ճանաչում ձեռք է բերել՝ մասնակցելով «Աստղերի ֆաբրիկա-7» նախագծին: «Եվրատեսիլում» Ռուսաստանը ներկայացնելու համար մրցույթի եզրափակիչ փուլում Պրիխոդկոյի օգտին է քվեարկել հանդիսականների 25 տոկոսը: Նախապատվությունը Պրիխոդկոյին են տվել նաեւ ժյուրիի 11 անդամներից 6-ը: Երկրորդ հորիզոնականը զբաղեցրել …

Ֆոնոգրամայի տակ երգել չի կարելի: Այդ արգելքն արդեն ամրագրված է օրենքում: Առաջին հայացքից այդ որոշումը հիանալի է, քանի որ մենք բոլորս մինչեւ կոկորդը հագեցած ենք անորակ երգիչների «չերգելուց» ու նրանց բեմական ճիգերից: Սակայն այդ օրենքը միայն առաջին հայացքից է արդյունավետ, ընդհանրապես` այն մշուշոտ ու անմշակ է: Իրավիճակն այսպիսին է. «պլյուս» երգող երգիչներն ու երգչուհիները զավթել …

Մեր տեղեկություններով, առաջիկա օրերին Հանրային հեռուստաընկերությունից հեռացվելու են Հ1-ի գլխավոր պրոդյուսեր Հրաչ Քեշիշյանը եւ հաղորդավար Ֆելիքս Խաչատրյանը։ Հիշեցնենք, որ ըստ մամուլում հրապարակված տեղեկությունների, այս շաբաթվա սկզբին «Երկու աստղ» հեռուստանախագծից հետո Քեշիշյանը նկատողություն էր արել Ֆելիքսին, ինչի պատճառով նրանց միջեւ ծեծկռտուք էր տեղի ունեցել։

Մարտի 5-ին Գլենդելի Հանրային գրադարանում Կալիֆոռնիայի Հայ գրողների միության (ԿՀԳՄ) գրական նիստում միության նախագահ բանաստեղծ Գրիշ Դավթյանը հայտարարել է, որ ԿՀԳՄ բարերար անդամ, հրապարակախոս, խմբագիր Հրանտ Սիմոնյանը մեկ միլիոն դոլար նվիրատվությամբ ԿՀԳՄ միությանը կից գրական ֆոնդ է հիմնում:

Հայաստանում նոր գեղարվեստական ֆիլմ է նկարահանվել: Այդ փաստը որքան ուրախալի ու զարմանալի է, այնքան էլ տրամաբանական է, քանի որ ֆիլմի ստեղծման նախաձեռնողը «Շարմ» ընկերությունն է: Իսկ «Շարմը» միշտ իր նախագծերն ավարտին է հասցնում եւ դրանք լավ գովազդում է («Տաքսի «Էլի լավ ա» ֆիլմը ոչ միայն ցուցապաստառներով է գովազդվում, այլեւ իր ինտերնետային կայքն ունի): Ֆիլմի պրեմիերան, …

Վրացական բալետը հայկական օպերայի բեմում հրաշալի կատարում ունեցավ: Դասական ու ժամանակակից համարներից կազմված բալետային ծրագիրը, որը բացում էր Հայաստանում վրացական մշակույթի օրերը, գրեթե դատարկ նստատեղ չէր թողել Օպերայի դահլիճում: Արվեստասեր հայ հանդիսատեսից բացի, շատ էին վրացի հյուրերն ու Հայաստանում դիվանագիտական առաքելություն իրականացնող պաշտոնյաները: Ծափերից ու ոգեւորված բացականչություններից հասկանալի էր, որ հայ հանդիսատեսը գնահատեց վրացական բալետը: …

Երեկ 72 տարեկան հասակում վախճանվել է ՀՀ վաստակավոր արտիստ, անվանի պարուսույց Սուրեն Չանչուրյանը: Ս. Չանչուրյանը 1993-ին ստանձնել է Հայաստանի պարի պետական անսամբլի գեղարվեստական ղեկավարի պաշտոնը եւ նվիրվել անսամբլի վերածննդի գործին` իր շուրջը համախմբելով պարի նվիրյալներին: Նրան վիճակված էր անցումային ծանր ժամանակաշրջանում պայքարել պարարվեստի գոյատեւման եւ հետագա զարգացման համար: Հայաստանի պարի պետական անսամբլը նրա շնորհիվ իր …

Համաշխարհային կինեմատոգրաֆը կամաց-կամաց մոռացության է մատնում ամերիկահայ մեծ կինոռեժիսոր Ռուբեն Մամուլյանի անունը (1897-1987): Մոռացվում են ողջ կյանքի ընթացքում այս զարմանալի վարպետին ուղեկցող լեգենդներն ու միֆերը, նրա հաղթանակներն ու պարտությունները, եւ մեր գլամուրային ու անառողջ դարում նրա անվան շուրջ խորհրդավոր լռություն է: Իմ խնդիրը շատ համեստ է` ներկայացնել Ռուբեն Մամուլյանին՝ որպես կինոարվեստում բազմաթիվ կարեւոր բաղադրիչների հիմնադրի՝ …

Դա է փորձում անել Մալյանի անվան թատրոնը, որի դիմանկարը փորձեցինք նկարել թատրոնի գեղարվեստական ղեկավար Նարինե Մալյանի օգնությամբ: Մալյանի թատրոնն այն եզակի հայկական թատրոններից է, որն իր ուրույն ու շատ կենսունակ ոճն ունի: Հենրիկ Մալյանը հիմնադրեց իր թատրոն-ստուդիան այն ժամանակ, երբ ֆիլմերի արտադրությունը սկսեց արգելակվել, իսկ թատրոնն անմիջական կերպով կարողացավ լրացնել դերասանների ու ռեժիսորների ինքնադրսեւորման պահանջը: …

Բանասիրության մեջ, ելնելով «Մատյան ողբերգության» երկի առանձին գլուխների դավանաբանական բնույթից, այն կարծիքն է արտահայտվել, որ, ինչպես մի քանի ամբողջական գլուխներ (ՀԵ, ՂԲ, ՂԳ), այնպես էլ մի քանի գլուխների (ԻՔ, ԼԳ, ԼԴ) առանձին մասեր չեն պատկանում Նարեկացու գրչին եւ կամ սկզբնապես չեն եղել «Մատյանում»: Թարգմանիչների համար (Մ. Խերանյան, Վ. Գեւորգյան) սա դրանք դուրս թողնելու հիմք է …

«Warner Brothers» կինոընկերությունը պաշտոնապես հրապարակել է իր արտադրած եւ ամենից սպասվող ֆիլմերի պրեմիերաների օրերը: Ըստ այդմ, առաջին տեղում է տարվա ամենից «ցանկալի» ֆիլմը`«Հարրի Փոթերը եւ մահվան պարգեւը-2» ֆիլմի վերջին` եզրափակիչ մասը: Այն վարձակալման կտրվի 2011 թվականի հուլիսի 15-ին: Հարրի Փոթերի արկածները մրցակցության մեջ կմտնի «Վրիժառուները» կինոժապավենի հետ, որտեղ ընկերությունը ցանկանում է համախմբել իր նկարահանած ֆիլմերի …

Մեր տեղեկություններով` պետության համար բացառիկ գերակա հանրային շահ հանդիսացող իրացման գոտիների կառուցապատման արդյունքում մայրաքաղաքում ոչնչացվել են թվով 29 պատմամշակութային շենքեր: Այս փաստերի մասին արձանագրությունները ներկայացված են նաեւ ՀՀ Գլխավոր դատախազության նյութերում: Ավելին` պատմամշակութային շենքերի ոչնչացման վերաբերյալ 24 էջ ծավալով կազմված նախաքննական մարմնի արձանագրությունները ժամանակին ուղարկվել էին նաեւ ՀՀ նախկին նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանին: Մինչդեռ այդ նյութերի …

Ռուսական հեռուստաընկերությունների հետ համեմատվող «Հ1»-ի եթերում անցյալ կիրակի օրը, հերթական «Երկու աստղ» հաղորդման ժամանակ, մեր ժամանակների «ամենահանճարեղ ռեժիսոր-տնտեսագետ» Հրաչ Քեշիշյանը մասնակիցներից մեկին խիստ նկատողություն արեց այն բանից հետո, երբ վերջինս հայտարարեց, որ «իրենց համար կարեւոր է ոչ թե ժյուրիի կարծիքը, այլ հեռուստադիտողների, որոնք քվեարկում են իրենց օգտին»: Այդ հայտարարությունից հետո Հ. Քեշիշյանը շատ զայրացած տոնով …

Արթուր Գրիգորյանին փոփ-երաժշտության դաշտի համար անընդհատ թարմ «աստղեր» «մատակարարելու» մեջ հաճախ են մեղադրում: Երգող «համաստեղության» գրեթե բոլոր փայլատակող անձերը հենց Երգի թատրոնից են դուրս եկել: «Ինձ հաճախ են ասում, որ ջահել երգիչների մեծարումը հենց ինձանից է սկսվել: Շատ հետաքրքիր ու տարօրինակ իրավիճակ է»,- ասում է Ա. Գրիգորյանը: Այսօր տարբեր հարթակներից հիմնականում երկու զանգվածային ժանրերից` սերիալներից …

Վերջերս թերթերից մեկում իմ կողմից խորապես հարգված գրող Հովհաննես Գրիգորյանը կարծիք էր հայտնել, որ այսօր լայն տարածում ստացած սերիալների սցենարը գրելը պետք է լիներ գրողների գործը, սակայն զանգվածային լրատվության միջոցները, վարկաբեկելով Գրողների միությունը եւ գրողներին, այդպիսով չեզոքացրել են նրանց այս դաշտից, եւ այն զբաղեցրել են ոչ պրոֆեսիոնալները: Համաձայնվելով այն մտքի հետ, որ սցենար իսկապես պետք …

ՏԱՂ ՍՈՒՐԲ ԽԱՉԻՆ Դեպ Երուսաղեմ գնամ, Դեպ այն աստվածաշեն քաղաքը, Դեպ այն գեղեցկաշեն տաճարը, Դեպ այն շուշանի նման Սիոնը: Աննմանին ո՞վ նման. Աննման: Մի թռչնիկ էր պայծառ կեցած Այն խաչաթեւի վրա, Թեւերն արծաթածալ ուներ Արեգակի շողի նման: Աննմանին ո՞վ նման. Աննման: Ձայնիկն էր ողորմիկ ածում՝ Գաբրիելյան փողի նման, Աչերն արտասուքով լցնում՝ Առավոտյան ցողի նման: Աննմանին …

Վերջին ժամանակներում ստացվեց այնպես, որ թատրոններում առաջին պլանում հայտնվեցին տնօրենները։ Այդպես է պարտադրում օրենքը, քանի որ թատրոնները պետական ոչ առեւտրային կազմակերպություններ են եւ ենթարկվում են անմիջական ղեկավարի՝ տնօրենին։ Այժմ գեղարվեստական ղեկավարին ընտրում ու նշանակում է հենց տնօրենը։ Իրավաբանական տեսակետից անթերի այդ դրույթը, սակայն, ժամանակակից Հայաստանում երբեք չի կիրառվել։ Պատճառը նրանում է, որ տնօրենը թատրոնի թույլ …