Մշակույթ

Մառախլապատ առավոտ էր` «քշաթոխպ», ինչպես ասում են տեղացիները, երբ անձրեւ չկա, բայց դեմքդ ու ձեռքերդ թրջվում են: Մի խումբ երեխաներ, լույսը դեռ չբացված, արթնացել ու անհանգիստ իրար էին ձայն տալիս: Չնայած վատ եղանակին, պայմանավորված ժամին բոլորը տեղում էին: Երբ տեսան առաջնորդին` Սոսին, հանգստացան, ուրեմն արշավը կկայանա: Սոսը գիտեր, որ նույնիսկ ամենավատ եղանակի դեպքում, միեւնույն է, …

Երեկ Թաթարստանի մայրաքաղաքում տեղի է ունեցել մուսուլմանական ֆիլմերի Կազանի 7-րդ միջազգային փառատոնի բացման արարողությունը: Կինոփառատոնի հյուրերի ցանկում են իտալացի դերասանուհի, Կաննի փառատոնի մշտական պատվավոր հյուր Օռնելլա Մուտին, դերասաններ Արմեն Ջիգարխանյանը, Դմիտրի Դյուժեւը, Կիրիլ Սաֆոնովը եւ ուրիշներ: Փառատոնի կարգախոսն է «Մշակութային երկխոսության միջոցով՝ դեպի մշակութային երկխոսություն»: Մրցութային ծրագրի համար ընտրվել է 41 ֆիլմ եւ 19 անիմացիոն …

Երկու պատմություն Կոնֆուցիոսի եւ նրա աշակերտների մասին Յան Յուանը եւ Ցզիլուն, Կոնֆուցիոսի աշակերտները, նստած էին դարպասի մոտ: Հանկարծ նրանց առաջ մի ուրվական հայտնվեց եւ կամեցավ տեսնել Կոնֆուցիոսին: Նրա աչքերը փայլում էին, հանց երկու արեգակ, կերպարանքը վեհությամբ էր համակված: Ցզիլուի գիտակցությունը նվաղեց, շուրթերն ասես կարկամեցին: Իսկ Յան Յուանը հագավ կոշիկները, վերցրեց սուրն ու նետվեց ուրվականի վրա, …

Վրաստանի Շ. Ռուսթավելիի անվան թատրոնի նախկին գեղարվեստական ղեկավար Ռոբերտ Ստուրուային նույն այդ թատրոնում մեկ այլ` ռեժիսորի աշխատանք են առաջարկել: Պարզվում է` օգոստոսի 30-ին թատրոնի տնօրեն Զաալ Չիկոբավան անձամբ է Ստուրուային փոխանցել համագործակցության համաձայնագիրը: «Ինչպես հայտնի է, Ստուրուան Օդեսա է մեկնել եւ մտածելու ժամանակ խնդրել: Հավանաբար, նրա պատասխանը հայտնի կլինի մոտ օրերս»,- «Գրուզիա օնլայն» գործակալության հաղորդմամբ` …

Երկու օրից ֆրանսիական էստրադայի լեգենդ Շառլ Ազնավուրը Փարիզի «Օլիմպիա» թատրոնի բեմից կսկսի իր հերթական մեկամսյա համերգաշրջանը: «Ու թեեւ նա գրեթե 87 տարեկան է, այդուամենայնիվ, չկարծեք, թե թողնում է բեմը»,- հաղորդել է «Ֆրանսպրեսը»: «Ես երբեք, երբեք չեմ օգտագործել «հրաժեշտ» բառը, ես ասել եմ ընդամենը, որ սա իմ վերջին շրջագայություններից մեկն է,- ասել է նա,- Երբ ամերիկացի …

Հայաստանի Հանրապետության առաջին նամականիշը կոչվում է «Անկախության օր»: Նամականիշում բիբլիական Արարատի գագաթները լուսավորված են արեւածագի ոսկեգույնով եւ կամարված եռագույնով: ՀՀ Գերագույն խորհրդի պատգամավոր, հրապարակախոս Սամվել Շահմուրադյանն առաջինն էր, ով առաջարկեց ստեղծել անկախ Հայաստանի նամականիշը: 1991թ. մայիսին նա իր գաղափարի մասին պատմում է նկարիչ Հարություն Սամուելյանին: 1991թ. դեկտեմբերին արդեն ստեղծվում է առաջին նամականիշի թողարկման հարցերով զբաղվող …

«Արվեստի ուժը իրականության չափազանցման մեջ է: Արվեստում մենք գտնում ենք այն, ինչը կյանքում գոյություն չունի, իսկ կյանքը ձգտում ենք նմանեցնել արվեստին: Արվեստի ստեղծագործությունները մեր իրականության մի մասն են կազմում, դրանով իսկ փոխում իրականությունը»,- ասում էր նկարիչ Դավիթ Կարեյանը: Երեկ Նորարար Փորձառական արվեստի կենտրոնում (ՆՓԱԿ) կայացավ նկարչի «Կենաց տոն՝ Դավիթ Կարեյանի» արվեստի հետահայաց ցուցահանդեսը: Դ. Կարեյանը …

Վեպը դա պետություն է, մեծ կամ փոքր: Նա իր օրենքներն ունի, իր բնակչությունը, իր արժույթը, որը երկրից դուրս կամ անցնում է, կամ` ոչ: Վեպն իր ափերն ունի, իր սահմանները, իր պատերազմը, իր խաղաղությունն ու իր ժամանակը, որը չի ներգրավվում ըստ Գրինվիչի չափման համակարգի մեջ: Նա ունի իր կլիման, ծովի մակերեւույթից իր բարձրությունը, իր ցածրավայրերը (ծովի …

ԱՄՆ-ում լույս տեսնող «Armenian Weekly» պարբերականը հոդված է հրապարակել, որում Թուրքիայում գործող քրիստոնեական եկեղեցիների առնչությամբ որոշ տվյալներ է ներկայացնում Թուրքիայում ԱՄՆ դեսպան Ֆրենսիս Ռիկարդոնեի ուշադրությանը: Հիշեցնենք, որ Ֆ. Ռիկարդոնեն, վերջերս անդրադառնալով Թուրքիայում գործող քրիստոնեական եկեղեցիներին, կեղծ հիմնավորումներ էր ներկայացրել դրանց առնչությամբ, ուռճացրել Թուրքիայում ներկայում գործող եկեղեցիների թիվը: Պարբերականն ընդգծում է, որ մինչեւ 1915թ. Օսմանյան Թուրքիայում …

«Իշխանություն», «ընդդիմություն», «մտավորական» բառերը Հայաստանում կորցրել են իրենց ավանդական բովանդակությունը: Այն, որ իշխանություններն ու ընդդիմությունը այնքան էլ ադեկվատ չեն, այնքան էլ անսպասելի չէ: Գուցե անսպասելի չէ նաեւ մտավորականության անհասկանալի դերը նորագույն Հայաստանի պատմության մեջ: Առիթ ունեցել ենք նկատելու, որ «մտավորական» բառը ավելի շուտ թույլ, երկիմաստ ժպիտ է առաջացնում, քան զգաստացնում: Որտե՞ղ է թերանում մեր մտավորականությունը, …

ՀՀ անկախության 20-րդ տարեդարձին նվիրված միջոցառումներն անցկացվելու են հանրապետության բոլոր մարզերում եւ ընթանալու ողջ աշուն` սեպտեմբերի 21-ի տոնական հանդիսություններից հետո շարունակվելով պետական կառույցների, տարբեր կազմակերպությունների, արտերկրում ՀՀ դիվանագիտական ներկայացուցչությունների եւ Սփյուռքի համայնքների կողմից կազմակերպվող միջոցառումներով: Միջոցառումներն ընթանալու են «Հայաստանը դու ես» կարգախոսի ներքո։ Սեպտեմբերի 21-ը կնշանավորվի Հանրապետության հրապարակում անցկացվող զորահանդեսով, կշարունակվի Երեւանի «Գրիգոր Լուսավորիչ» եկեղեցում …

Նստել էին նրանք մի երեկո փարախի մոտ, հանգստանում էին: Ժերեւոն, Նյոեն եւ Ժելազիոն, երեք խիզախ նախրապան: Երկուսը պպզած նստած էին դեմ դիմաց, իսկ երրորդը` Նյոեն, ավելի հեռվում, փշածածկ մացառուտներում: Ախորժանք էին ապրում անդորրից եւ տերեւների մեջ թեթեւ սոսափող զեփյուռից: Այդժամ նրանցից մեկը խախտեց լռությունը. «Ցուլը»` իրիկնադեմի ժամը հուշերի, հնարանքների էր տրամադրում, անսպասելիորեն ասված խոսքը շոշափելի, …

Ռոք եւ ջազ-ռոք ոճի երաժշտության սիրահարների համար օգոստոսի 26-28-ը «Ազատության» հրապարակում տեղի կունենա «Yerevan Summer Music Festival 2011» երաժշտական միջազգային փառատոնը: Այն հավակնում է դառնալ հայաստանյան մշակութային կյանքի կարեւոր իրադարձություններից մեկը՝ որպես ժամանակակից երաժշտությունը եւ երաժիշտներին լավագույնս ներկայացնելու միջոց: Փառատոնի շրջանակներում ելույթ կունենան 12 խմբեր, Գերմանիայից, Իտալիայից, Դանիայից, Վրաստանից, ԱՄՆ-ից, ինչպես նաեւ` Հայաստանից: «Sharak», «VO.X», …

Վրաց ռեժիսոր Ռոբերտ Ստուրուան զրկվել է աշխատանքից երկրի նախագահ Միխայիլ Սահակաշվիլիին քննադատելու համար: Ստուրուան հեռացվել է Շոթա Ռուսթավելիի անվան պետական դրամատիկական թատրոնի գեղարվեստական ղեկավարի պաշտոնից, սակայն Մշակույթի նախարարությունում հրաժարվել են հայտնել հեռացման պատճառները: Իր հեռացման մասին առաջինը պատմել է Ստուրուան` ֆեյսբուքյան իր էջում։ Հաղորդագրությունը բաղկացած է մեկ բառից. «Հեռացրել են»: Ռեժիսորը հրապարակել է նաեւ Մշակույթի …

Բ. Այլ ստեղծագործությունները ստեղծագործության մեջ Մենք միշտ գրում ենք գրականության մեջ: Քանզի մենք պատկերացնում ենք մեր գիրքը մեր գրքում (ոչ միայն արդյունքը այլեւ ծախսված աշխատանքը), մենք պետք է պատկերացնենք նաեւ գրականությունը, որը դրա միջավայրն է կամ փուլը, մեջբերումներում (որ միշտ օրինակ են բերում քննադատները)` ուղղակի կամ վերափոխված (պարոդիա): Ցանկացած ազդարարված ծաղրերգություն մերկացնում է այն, որ …

Օգոստոսի վերջին կթողարկվի 87-ամյա Շառլ Ազնավուրի հերթական սկավառակը, որում ներառված են նրա 12 նոր երգերը: Զուգահեռաբար «Դոն Քիշոտ» հրատարակչությունը կտպագրի նրա նոր` «Մի դռնից մյուսը» վերնագրով գիրքը: Իսկ սեպտեմբերի 7-ից Ազնավուրը կվերադառնա փարիզյան ամենահին «Օլիմպիա» դահլիճ, որտեղ նա ավելի քան 30 տարի ելույթ չի ունեցել: Փարիզյան համերգներից հետո, որոնք տեւելու են մեկ ամիս, Ազնավուրը համերգներով …

Հյուրանոցի աստիճաններին նստած՝ սպասում էի կինոռեժիսոր Ռոման Բալայանին: Դեռեւս դրա նախորդ օրը՝ «Ճախրող հրեշտակները» ֆիլմի պրեմիերայի ժամանակ, հանդիպեցի հայտնի կինոռեժիսորին, եւ հենց այդ ժամանակ էլ պայմանավորվեցինք հարցազրույց անելու համար: Ֆիլմը նվիրված էր Ռ. Բալայանի 70-ամյակին: Ռ. Բալայանին սպասելիս՝ հիշեցի Զառա Աբդուլաեւի գրքից մի հատված, երբ կինոռեժիսորին հարցրել էին, թե արդյո՞ք նա իր բնույթով հայեցող է, …

22-ամյա նկարչուհի Աննա Նավասարդյանի գործերը նայելիս, առաջին զգացողությունը, որ ապրում ես՝ զարմանքն է: Ասելիքի խորությունը, սառը գույները, հերոսների ներքին դրամատիկ վիճակն ուղղակի ապշեցնում են, ու ինքդ քեզ հարցնում ես. «Մի՞թե այս նկարների հեղինակն այդքան երիտասարդ է»: Աննան ապրում է ԱՄՆ-ում, որտեղ ընտանիքով տեղափոխվել էին, երբ նա դեռեւս 1 տարեկան էր: Ասում է՝ նկարչությամբ սկսել է …

Կինոարվեստում երկար տարիների լռությունից հետո կինոռեժիսոր Սամվել Սարիբեկյանը նկարահանեց «Հրեշտակների ճախրանքը» ֆիլմը: Այն նվիրված է կինոռեժիսոր Ռոման Բալայանի 70-ամյա հոբելյանին: Հարցին, թե ինչո՞ւ հենց հիմա որոշեց ֆիլմ անել, եւ այն էլ` նվիրված Ռ. Բալայանին, Ս. Սարիբեկյանը ժպտալով պատասխանեց. «Միշտ ուզում էի նրա մասին ֆիլմ նկարել, եւ քանի որ նրա 65-ամյակին չհասցրեցի նկարել ֆիլմը, ուստի որոշեցի …

Դեռեւս չսկսելով իսկ ընթերցել մեծ հեղինակներին, հնակազմ ազդեցիկ եւ վսեմ գրապատը, մենք արդեն համոզված ենք (մեզ բավ էին մի քանի անցկացրած հարցումները), որ նրանք մեզ չեն բավարարում: Նրանց ապրածի եւ այն կյանքի միջեւ, որ մենք ենք ապրում, գոյություն ունի անդունդ, խզում: Մենք ճանաչում ենք տիեզերքը հիմնականում գրքերից, մասնավորապես` վեպերից (մեզանից շատ-շատերի համար 19-րդ դարի Ռուսաստանը …