Լիլիթ ԱՎԱԳՅԱՆ

Ո՞րն է ճշմարտությունը` ի՞նչ է իրականում տեղի ունեցել հունիսի 18-ին, ղարաբաղա-ադրբեջանական շփման գծում: Հունիսի 18-ին, ըստ ԼՂ ՊՆ հաղորդագրության, ժամը 23 անց 30-ի սահմաններում, «Ադրբեջանի ԶՈՒ հատուկ նշանակության ջոկատայինները, հատելով ղարաբաղա-ադրբեջանական զորքերի շփման գոտու հյուսիսարեւելյան հատվածը, գրոհել են Չայլու գյուղի մերձակա ուղղությամբ տեղակայված ՊԲ դիրքերից մեկը»: Շարունակությունն ասում է, որ նախահարձակ հակառակորդի շուրջ երկու տասնյակ …

Հետաքրքիր է հետեւել, թե երախտագիտության որպիսի զգացումով են մեր մտավորականները, արտիստները կոչումներ ու մրցանակներ ընդունում հատկապես երկրի նախագահից: Նրանք շնորհակալական խոսքեր են ուղղում պետության ղեկավարին` իրենց արած աշխատանքը նկատելու համար: Հասկանալի է, որ երկրի ղեկավարության հետ տեսախցիկների առաջ շամպայնի բաժակը չխկացնելն ու լուսանկարը տվյալ մարդու համար իր ասպարեզում կանաչ լույս է վառում: Շքանշան ստանալու պրոցեսից …

Հայ Առաքելական եկեղեցին` Ամենայն հայոց կաթողիկոսի գլխավորությամբ, շարունակում է լռություն պահպանել օտարալեզու դպրոցների բացման թեմայով: Եվ դա` անգամ այն բանից հետո, երբ ներկայացվեց ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանի կարծիքը: Սա խոսուն լռություն է, որն, ըստ էության, նշանակում է մեկ բան` եկեղեցին դեմ է օտարալեզու դպրոցներ բացելու նախաձեռնությանը: Սակայն իր դիրքորոշումը սեփական հոտին հայտնելու քաջություն չունի: Իսկ …

Հանգստանա՞լ Թուրքիայում, թե՞ չհանգստանալ: Ամեն ամառ այս հարցը հասարակական հնչեղություն է ստանում, քանի որ հայրենասիրական զգացմունքների ցուցադրության «գեղեցիկ» առիթ է: Բայց այս տարի Թուրքիա գնալ-չգնալու խնդիրն առավել սրությամբ է դրված: Եթե նախորդ տարիներին մենք չպետք է Թուրքիայում հանգստանայինք, քանի որ դա հիմնավորվում էր որպես ուղղակի անարգանք Ցեղասպանության զոհերի հիշատակին, այս տարի հիմնավորումները զգացմունքային դաշտից տեղափոխվել …

Կան երկրներ, ուր ղեկավարները, որոշում կայացնելուց առաջ, ընթերցում են երկրի սահմանադրությունը, օրենքները: Հայաստանն այդ երկրներից չէ. այստեղ երկրի ղեկավարներն ընթերցելու ավանդույթ չունեն: Եվ դա ակնհայտ երեւում է նրանց գործողություններից, որոնք այնքան մանր են: «Հայկական Ժամանակ» օրաթերթի լրագրող, 22-ամյա Անի Գեւորգյանի ձերբակալությունը եւ նրան երեք օր ազատությունից զրկելը ակցիա էր ոչ միայն Անիի, այլ, եթե կուզեք, …

Երբ 1951 թվականին Պեր Լագերկվիստին Նոբելյան մրցանակ տվեցին, այն ձեւակերպեցին այսպես. «Գեղարվեստական ուժի եւ գրողի` բացարձակ անկախ մտորումների համար: Գրողին, ով փնտրում է մարդկության առաջ կանգնած հավերժական հարցերի պատասխանները»: Դժվար չէ եզրակացնել` իսկական արվեստագետը կամ ցանկացած անհատ (գիտնական, քաղաքական գործիչ, պարզապես` քաղաքացի) գնահատվում է, իրենից արժեք է ներկայացնում, երբ ունի բացարձակ անկախ տեսակետ եւ, զուգահեռաբար, …

«Եթե Հայաստանում պիտի հիմնվեն օտարալեզու դպրոցներ, ապա մի պայմանով` սահմանված տոկոսի պայմաններում՝ այն էլ՝ միայն ավագ դպրոցում։ Սա՝ մեկ։ Երկրորդ, ցանկալի է, որ օտարալեզու դպրոցների բացումը լինի միջպետական համաձայնագրերով կանոնակարգված հարաբերություններով պայմանավորված։ Մենք գրեթե 1 միլիոն հայ ունենք Մոսկվայում, եթե ոչ ավելին, այդպես չէ՞: Ինչո՞ւ մենք Մոսկվայի կառավարության հետ չհամաձայնեցնենք` մենք այստեղ բացենք դպրոց ռուսերեն …

Թվում է` մեր երկրում պետական բոլոր ինստիտուտները խիստ զբաղված են ժրաջան աշխատանքով: Երկրի նախագահը եւ ոչ մի րոպե չի դադարեցնում հայ-թուրքական բարեկամության հաստատմանն ուղղված ջանքերը: Արտգործնախարարի պաշտոնական այցելությունների աշխարհագրությունն ընդարձակվում է ոչ թե օրեցօր, այլ ժամառժամ: Երկրի օրենսդիր եւ գործադիր մարմիններն աշխատում են` առանց իրենց (եւ, ի դեպ, միմյանց) խնայելու: Լեփ-լեցուն բանտերը, ապօրինի դատավճիռները, ծաղկող …

Երգեհոնահար Վահագն Ստամբոլցյանի համար այս երեք անունն է արդարացնում «երաժշտություն» հասկացությունը: Եվ, թերեւս, սրանով պիտի բացատրել, թե ինչու են Վահագն Ստամբոլցյանի` Բախի, Հենդելի եւ Կոմիտասի գործերի երգեհոնային կատարումները համարվում անգերազանցելի: – Մաեստրո՛, երգեհոնը նախեւառաջ ասոցիացվում է Բախի երաժշտության հետ: Բախը դասական, հոգեւոր երաժշտության գագաթն է: Ի՞նչ եք կարծում, ի՞նչ կլիներ, եթե Մենդելսոնը Բախից մոտ 200 …

Առարկություն չընդունող տոնով պաշտպանելով «Լեզվի մասին» օրենքում փոփոխությունների անհրաժեշտությունը` ԿԳ նախարար Արմեն Աշոտյանն ակնհայտորեն վստահ է` հասարակական ընդվզման իրական վտանգն այնքան էլ մեծ չէ, որքան թվում է: Հայրենիքում մայրենի լեզվով կրթություն ստանալու դեմ հիմնավորումներ ներկայացրեց նաեւ Մարդու իրավունքների պաշտպան Արմեն Հարությունյանը. իբր` ժամանակն է, որ մենք մեզ կողքից նայենք, իբր` օտարալեզու կրթությունը հավելյալ հնարավորություն է …

– Արա՛քս, դավանաբանական ինչ-ինչ խնդիրներից անկախ` իսլամը պիտի որ միավորեր իսլամադավան երկրները: Սակայն իրականությունն այն է, որ Ադրբեջանում քանդվում են հարեւան Իրանի մզկիթները: Հետաքրքիր է` ի՞նչ հիմնավորմամբ: – Մզկիթներն Ադրբեջանում փակվում են գրանցման, անվտանգության կամ վերանորոգման խնդիրներ ունենալու` թերեւս ոչ այնքան փաստարկված հիմնավորումներով: Նշված գործընթացի համար օրենսդրական հենք դարձավ 2009թ. Ադրբեջանի խորհրդարանի կողմից «Կրոնի դավանման …

«Եվրոնյուզը» ուղիղ եթերով հեռարձակում էր, թե ինչպես Բուքինգհեմյան պալատից, արդեն՝ որպես Մեծ Բրիտանիայի վարչապետ, դուրս եկան Դեւիդ Կեմերոնը եւ նրա տիկինը: Մեկնաբանն ազդարարեց. «Ահա՛, պալատի ելքի մոտ նրա մեքենան «կշրջափակի» մոտոցիկլետիստների կորտեժը, որովհետեւ այսուհետ նրանց պետք է պահպանեն»: Մեկ րոպե անց մեկնաբանն ինքն էլ զարմացավ. «Իսկ ո՞ւր են մոտոցիկլետիստները»: Տեսարանը վերեւից նկարահանող ուղղաթիռից երեւում էր, …

Մայիսի 1-ին Երեւանի կենդանաբանական այգու տնօրենն ազդարարեց այգու բացումն ու նշեց, որ վերանորոգվել են կենդանիների վանդակներն ուգ ազատավանդակները: «Ազատավանդակ» եզրի բովանդակությունը հասկանալի է (վանդակում, օրինակ` առյուծն է, վագրը, գայլերը, ազատավանդակում` այծերը, ուղտերը, ավանակները): Սակայն տերմինն ինքը` «ազատավանդակ», այնքան անմիտ ռեւերանս է վանդակներում նվաստ կարգավիճակում պահվող կենդանիներին. եթե վանդակ է, ապա ինչպե՞ս է «ազատ», եթե ազատ …

Հայրենական մեծ պատերազմի վետերաններն իրենց` թերեւս միակ կոստյումի վրա կփակցնեն շքանշաններն ու նոսրացող շարքերով կբարձրանան «Հաղթանակ» զբոսայգի: Վստահ եմ, օլիգարխներից մեկ-երկուսը ճաշ կկազմակերպեն տարիքն առած եւ տաք կերակուրի այնքան կարոտ այդ մարդկանց համար: Այդ նպատակի համար վարձված օպերատորները խոշոր կադրով կցուցադրեն մենյուն, ու թե ինչպես են այդ խեղճ մարդիկ օգտվում սեղանից: Արցախյան պատերազմում հրաշքով ողջ …

«Լեզվի մասին» օրենքը` ընդունված 1993-ին, ամրագրում է` ուսումնական հաստատություններում, կրթական ծրագրեր իրականացնող այլ կազմակերպություններում ուսուցման լեզուն, պատկերացրեք, գրական հայերենն է: Այս օրենքի անհրաժեշտությունը 90-ականներին հատկապես արդիական էր, քանի որ հասարակության «սերուցքն» իր զավակների կրթությունը պատկերացնում էր ոչ այլ տեղ` միմիայն ռուսական դպրոցներում: Բայց ոչ այն հիմնավորմամբ, որ, դիցուք, Դոստոեւսկի, Չեխով, Գոգոլ կարդան բնագրով, այլ՝ որովհետեւ …

Արդեն երկու տարի է` ապրիլ ամսին, համայն աշխարհի հայերը ԱՄՆ նախագահ Օբամայի վրա են հառում իրենց խոշոր եւ ակնկալիքներով լի աչքերը: Նախապես բոլորն էլ գիտեն, թե հատկապես ո՛ր բառը չի հնչելու ապրիլքսանչորսյան ուղերձում, բայց սպասում են հատկապես ա՛յդ բառին: Արդեն երկու տարի է` Ապրիլի 24-ի նրա ուղերձից հետո հայոց լեզվին չտիրապետող մարդիկ (իսկ այդպիսիք աշխարհում, …

Զրույց Հայաստանի պետական ճարտարագիտական համալսարանի Հասարակական գիտությունների եւ լեզուների ֆակուլտետի դեկան, Փիլիսոփայության եւ սոցիոլոգիայի ամբիոնի վարիչ, փիլիսոփայական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ Էդվարդ Կյուրեղյանի հետ – Պարոն Կյուրեղյան, ինչպես բոլոր ժամանակներում, այսօր էլ մարդիկ ունեն բազմաթիվ անպատասխան հարցեր, չեն գտնում շատ խնդիրների լուծման ճանապարհները: Նման դեպքերի համար ասում են` կյանքին պետք է նայել փիլիսոփայորեն: Դուք փիլիսոփա եք …

Ծանր տանել իրողությունը, որ Հայաստանի ոստիկանության մասնագիտական օրը հետաքրքիր զուգադիպությամբ համընկել է Արվամոլների համաշխարհային օրվա հետ, լուրջ չէ: Եվ այս թեմայով երկիմաստ ժպիտներն ու ակնարկներն էլ վաղուց արդեն հետաքրքիր չեն: Իրականությունն այն է, որ մարդկության համար ավելի լավ է (ճիշտ ձեւակերպեմ` ավելի օգտակար է) տաղանդավոր արվամոլը, քան ոչ պրոֆեսիոնալ, ապաշնորհ ոստիկանը: Միքելանջելո, Օսկար Ուայլդ, Բեթհովեն, …

Մշակույթի եւ հատկապես քաղաքական գործիչների անժամանակ, հանկարծակի մահը հնարավորություն չի տալիս անմիջապես գնահատել նրա ապրած կյանքը: Դա անմիջապես անելը նաեւ էթիկայի կանոնների խախտում է` տեղում գնահատել նրա դերը մեր երկրի կյանքում եւ ըստ այդմ որոշել` որտեղ պետք է հանգչի նրա մարմինը: Մեղավորության անհասկանալի զգացումը հասարակությանը ստիպում է զգացմունքային որոշումներ կայացնել: Եվ ստացվում է այնպես, որ …

ԱՄՆ-ի հետեւողական պարտադրանքը Թուրքիային` բացել Հայաստանի հետ սահմանը եւ կարգավորել Հայաստանի հետ հարաբերությունները, հիշեցնում է խորհրդային տարիների վերոնշյալ կարգախոսը: Թուրքիան ակնհայտորեն չի ցանկանում եւ պատրաստ չէ Հայաստանի հետ թեկուզ առերես բարեկամության: Թուրքիայի նախագահ Աբդուլլահ Գյուլի քաղցր ժպիտը, նրա տիկնոջ ձեռքով պատրաստված խորտիկները` նախատեսված հատուկ ՀՀ նախագահի համար, արդեն չեն համոզում: Հայաստանի հետ շփվելու դժկամությունն ակնհայտ …