Այս օրերին պաշտոնական այցով Երեւանում էր գտնվում Ֆրանսիայի Պլեսի-Ռոբինսոն քաղաքի (Փարիզից 6 կմ հեռավորության վրա գտնվող) քաղաքապետ, Օտ-դե-Սեն ռեգիոնի պատգամավոր Ֆիլիպ Պեմեզեկի գլխավորած պատվիրակությունը: Այցի հիմնական նպատակը Երեւանի Արաբկիր համայնքի հետ վաղօրոք կնքած հուշագրի հիման վրա (Արաբկիրն ու Պլեսի-Ռոբինսոնը «քույր» համայնքներ են) գործնական պայմանագրի ստորագրումն ու Եղեռնի զոհերի հուշարձան այցելությունն էր: Արաբկիր համայնքի ղեկավար Հովհաննես Շահինյանի հետ նրանք շրջեցին համայնքում, ծանոթացան խնդիրներին, առաջիկա ծրագրերին եւ քննարկեցին համագործակցության առաջին քայլերը: Շուրջ 22.000 բնակչություն ունեցող Պլեսի-Ռոբինսոնում ապրում է 50 հայ ընտանիք (մոտ 220 հոգի): Հայ համայնքի հետ կապերն ամրապնդելու նպատակով ֆրանսիական այդ փոքր քաղաքում 2004 թ. տեղադրվել է Զորավար Անդրանիկի հուշարձանը, որի բացմանը ներկա է գտնվել նաեւ ՀՀ Ռազմական ոստիկանության պետ Վլադիմիր Գասպարյանը: Ֆ. Պեմեզեկը նաեւ մի օրենքի նախագծի հեղինակ է, որով ոչ միայն դատապարտվում է ցեղասպանությունը, այլ դրա ժխտումը քրեորեն պատժելի է դառնում: Ֆ. Պեմեզեկը Ֆրանսիայի ներքին գործերի նախարար Նիկոլա Սարկոզիի գաղափարակիցն է ու մոտ ընկերը, եւ հուսով է, որ 2007թ. նախագահական ընտրություններում Սարկոզին հաղթանակ կտանի:
– Ֆրանսիայի հաջորդ նախագահական ընտրություններում Դուք պաշտպանում եք Նիկոլա Սարկոզիի թեկնածությունը: Որո՞նք են նրա հիմնական գաղափարները:
– Սարկոզին միակ հավատալի թեկնածուն է, որը կարող է Ֆրանսիան ճիշտ ուղու վրա դնել: Այսօր քարտեզն ուսումնասիրելիս, կարելի է նկատել, որ միակ երկրամասը, որ տնտեսապես չի զարգանում եւ ունակ չէ բոլորին աշխատանքով եւ հարստությամբ ապահովել, Եվրոպան է եւ մասնավորապես` Ֆրանսիան: Ուստի շտապ անհրաժեշտ է կանգնեցնել այն քաղաքականությունը, որ մինչեւ այժմ տարվել է: Պետք է զարգացնել Ֆրանսիայի ներուժը, որպեսզի այն կրկին դառնա այնպիսի երկիր, ինչպիսին եղել է եւ երբեք չի դադարել լինել` ծաղկող, դինամիկ եւ տնտեսապես հզոր: Միայն այսօր է, որ մեր երկիրն ընկղմված է դժվարությունների, վարչական եւ գաղափարական ճնշումների մեջ: Անհրաժեշտ է բեկում, եւ ես կարծում եմ, որ միակ մարդը, որ կարող է դա իրականացնել, Սարկոզին է` մարդ, որը հիրավի ցանկություն ունի շատ բան փոխել մեր երկրում: Նա միշտ կրկնում է. «Ես ասում եմ այն, ինչ մտածում եմ, եւ անում եմ այն, ինչ ասում եմ»: Այսօր նա մեծ քաղաքական հենարան ունի եւ կգնա մինչեւ վերջ, եւ ես հուսով եմ, որ նա կհաղթի, ու Ֆրանսիան կշահի:
– Ֆրանսիան խթանում է ներգաղթը եւ, ըստ էության, սահմանափակումներ չի դնում երկիր մուտք գործելու վրա: Այսօր աշխարհի տարբեր ազգեր մեծ համայնքներ ունեն ձեր երկրում եւ տնտեսական մեծ գործունեություն են ծավալում: Ինչպե՞ս եք Դուք գնահատում այս փաստը:
– Այո, այսօր մենք ունենք ներգաղթի մեծ հիմնախնդիր, ինչը Ֆրանսիան երբեք չի կարգավորել: Այսօր դա ալիք չէ, որ մեզ սպառնում է, այլ` անդադար ցունամի է: Ամեն ոք, ով մի փոքր ֆրանսերեն գիտի, մտնում է Ֆրանսիա` օգտվելու երկրի բարիքներից: Ես գտնում եմ, որ արդեն հասունացել է այս առնչությամբ բեկումնային քայլ անելու պահը: Պետք է կանգնեցնել այս ամենը եւ կիրառել ներգաղթի այնպիսի կանոններ, ինչպիսիք արեւմտյան մյուս ժողովրդավարական երկրներն են անում: Օրինակ, Կանադան, նման հստակ կանոններ ունի: Եվ երբ երկիրն, ասենք, 15 մսագործի կարիք ունի, երբեք չի ընդունի 20 փականագործի կամ 50 վիրաբույժի: Պետք է հնարավորություն տալ ներգաղթել այն մարդկանց, որոնց կարիքն ունենք, ընդ որում, նրանց պետք է լավ ընդունել: Այսօր ներգաղթը վերահսկելի չէ: Մենք չենք կարող երկիր մտնողներին փոխանցել մեր արժեքները: Փոխարենը, նրանք են մեզ պարտադրում իրենց կրոններն ու մշակույթը, ինչը մենք չենք ուզում, այն մեզ համար անընդունելի է: Մեր ժողովրդավարությունը պետք է ստիպի մեր մշակույթն ու քաղաքակրթությունը հարգել: Եվ պետք է թողնել մուտք գործել միայն այն մարդկանց, որոնց աշխատուժի նկատմամբ պահանջարկ ունենք:
– Դուք առաջարկում եք նրանց ընտրել ըստ մասնագիտությա՞ն, թե՞ ըստ ազգային պատկանելության:
– Առաջին հերթին, ըստ մասնագիտության: Ես ուսումնասիրել եմ տարբեր վիճակագրական տվյալներ եւ եկել եմ այն եզրակացության, որ անցյալ տարի անհրաժեշտ 17.000-ի փոխարեն Ֆրանսիան ընդունել է 61.000 արտասահմանցիների: Այժմ պետք է կա՛մ ներգաղթի սահմանափակումներ կիրառել, կա՛մ մարդկանց ընդունել միայն ըստ նրանց հետ ունեցած բարեկամական կապերի:
– Ինչպե՞ս կապեր հաստատեցիք Ֆրանսիայում հայ համայնքի հետ:
– Շնորհիվ իմ բարեկամներ Ժակլին եւ Հովհաննես Մինասյանների (նրանք Պլեսի-Ռոբինսոնի հարեւան Կլամար քաղաքի հայ համայնքի ներկայացուցիչներ են – Կ. Թ.): Նրանք ինձ ծանոթացրին այն մարդկանց հետ, ովքեր մեր քաղաքին նվիրեցին Զորավար Անդրանիկի հուշարձանը, որը մեծ հաճույքով տեղադրեցինք մեր գեղեցիկ պուրակներից մեկում, որտեղ ամեն տարի անցկացվում է միջոցառում` նվիրված Հայկական եղեռնի զոհերի հիշատակին: Հաջորդ միջոցառումը տեղի կունենա ապրիլի 29-ին:
– Ինչպե՞ս որոշեցիք համագործակցել Երեւանի Արաբկիր թաղային համայնքի հետ:
– Մենք ուզում էինք ամրապնդել մեր երկու ժողովուրդների բարեկամությունը: Եվ իսկապես ամուր կապեր գոյություն ունեն մեր եւ մեր քաղաքի հայ համայնքի միջեւ: Ուստի մենք որոշեցինք Հայաստանի հետ լրացուցիչ քայլ անել եւ համագործակցության համար ընտրեցինք Արաբկիր համայնքը:
– Ի՞նչ կտա այդ համագործակցությունն Արաբկիրին եւ Պլեսի-Ռոբինսոնին:
– Բարեկամությունն անընդհատ կառուցվող մի բան է: Ծրագրեր շատ կան: Օրինակ, երեկ Արաբկիրի թաղային համայնքի ղեկավար Հովհաննես Շահինյանի հետ հնարավոր համարեցինք, որ ձեր այգեգործները կարող են գալ եւ վերապատրաստվել Ֆրանսիայում: Մենք այս ոլորտում հիանալի մասնագետներ ունենք, որոնց շնորհիվ Պլեսի-Ռոբինսոնն անցյալ տարի ստացավ Կանաչապատման եվրոպական գլխավոր մրցանակը: Սա ընդամենը մի օրինակ է, եւ ես գտնում եմ, որ կարելի է նման շատ այլ ոլորտներում համագործակցել: Սա ընդամենը սկիզբն է:
– Ի՞նչ է ենթադրում օրենքի այն նախագիծը, որ դուք առաջարկել եք Ֆրանսիայի Ազգային ժողովում:
– Ֆրանսիան ճանաչել է հայերի ցեղասպանությունը: Սակայն այս քայլով մենք ուզում ենք հասնել նրան, որ եթե որեւէ մեկն ասի, որ նման բան չի եղել, անպայման պատժվի օրենքով: Եվ ընդհանրապես ես գտնում եմ, որ ցեղասպանությունների միջեւ տարբերություն չկա, եւ դրանցից յուրաքանչյուրը պետք է պատժի արժանանա: Ես այս քայլը նախաձեռնել եմ, եւ նախագիծը կքննարկվի մայիսի 18-ին:
– Ինչպիսի՞ն էին Ձեր տպավորությունները հայաստանյան առաջին այցից:
– Հիանալի: Ես երջանիկ եմ, որ վերջապես բացահայտեցի ձեր երկիրը, որի մասին այնքան լսել էի: Ես զարմացել եմ հատկապես հայ ժողովրդի հայրենասիրությունից եւ հյուրասիրությունից: Մեծ տպավորություններով եմ հեռանում ձեր երկրից: Հայաստանում ինձ կատակով արդեն Պեմզեկյան են անվանում: