– Պարոն Մաքեյան, ի՞նչ փուլում են Հայ ազգային կոնգրեսի հետ` համամասնական ցուցակի հետ կապված քննարկումները:
– Համամասնական ցուցակի կազմավորման ուղղությամբ բոլոր առումներով քննարկումները գնում են: Հենց հիմա քննարկումներ են գնում ցուցակի ձեւավորման սկզբունքների շուրջ: Անիմաստ է որեւէ բան ասել, որովհետեւ դեռ արդյունք կամ որեւէ կոնկրետ մոտեցում չկա:
– Ամեն դեպքում, ցուցակում ինչպե՞ս է որոշվելու հերթականությունը` ներքին ինչ-որ ընտրություննե՞ր են լինում, կամ գործիչների վարկանիշնե՞ր են հստակեցվում: Մոտավորապես ի՞նչ որակներ են քննարկվում:
– Ձեր ասած բոլոր տարբերակներն էլ կան քննարկման օրակարգում:
– Հրապարակումներ կան, թե ցուցակի առաջին երեք հորիզոնականում պետք է լինեն Լեւոն Տեր-Պետրոսյանը, հետո` Ստեփան Դեմիրճյանն ու Արամ Սարգսյանը:
– Քննարկումների ընթացքում եղել են նման խոսակցություններ, բայց դեռ որեւէ որոշում չկա:
– Կարծիք կա, թե ցուցակում տեղերի հետ կապված ՀԱԿ անդամ կուսակցությունների կամ գործիչների միջեւ լուրջ հակասություններ կան:
– Չէի ասի, թե հակասություններ կան: Կան տարակարծություններ, տարբեր մոտեցումներ, բայց քննարկումների ընթացքում, կարծում եմ, որ մոտեցումները կմոտենան:
– Օրինակ` Դուք, Ձեր ղեկավարած «Ժողովրդավարական Հայրենիք» կուսակցությունն ի՞նչ մոտեցումներ եք ներկայացրել: Հայտարարություններ կան, թե ՀԱԿ անդամ յուրաքանչյուր կուսակցություն իր մոտեցումներն է ներկայացրել:
– Ճիշտ չի հրապարակել մի կուսակցության ներկայացրած մոտեցումները, ՀԱԿ-ում 18 ուժեր կան: Բայց հիմնական սկզբունքը պետք է լինի այն, որ այս ընտրությունները պետք է օգտագործվեն` որպես միջոց երկրում իրավիճակը փոխելու համար: Ցուցակի հիմքը, մեխանիզմը հիմնականում դա պիտի լինի, եւ հանրությունը, ընտրողը պետք է հստակ զգա այդ մոտեցումը: Օրինակ` հանրությունը չպետք է զգա, որ Կոնգրեսում ցուցակի խնդիր կա ու մանդատի հարց է լուծվում: Պետք է միայն հասկանալի լինի, որ Կոնգրեսն իր բոլոր գործողություններով իրավիճակը փոխելու խնդիր է լուծելու: Սա է ամենամեծ հոգեբանական գործոնը:
– 2008թ. ընտրական եւ հետընտրական շրջանում էլ բավականին ցուրտ էր, բայց շարունակեցիք հանրահավաքները: Արդյո՞ք միայն եղանակային պայմաններն էին պատճառը, որ ՀԱԿ-ը հետաձգեց փետրվարի 17-ի հանրահավաքը:
– Պատճառը միայն ցուրտը չէր, ճանապարհների սառցակալումն էլ: Մենք մտածում էինք, որ մարզերից եկած մարդիկ հանկարծ փորձանքի չհանդիպեն, որովհետեւ ճանապարհները շատ վտանգավոր էին: 2008-ի այդ հանրահավաքների ժամանակ ցուրտ էր, բայց ճանապարհները սառցակալած չէին, բաց էին:
– Հրազդանի քաղաքապետի ընտրությունների ժամանակ թեեւ Կոնգրեսն ու մյուս բոլոր ընդդիմադիր ուժերը պաշտպանում էին Սասուն Միքայելյանին, բայց ՀՀԿ-ն նորից հաղթանակ տարավ: Բացի այդ, ընտրություններն անցան բավականին հանգիստ պայմաններում: Կարծիք կա, որ ընտրակեղծիքների հետ կապված ողջ գործողությունները նախապես են արվել, իսկ տեղամասերում քվեարկության ընթացքն արդեն բավականին հանդարտ է եղել: Մտավախություն չունե՞ք, որ այդ նույն եղանակով իշխանությունները կհաղթեն նաեւ խորհրդարանական ընտրություններում, ու ընդդիմությունը չի կարողանա ոչինչ անել:
– Այո, լուրջ մտավախություն ունենք: Այսօրվա իշխանությունների մոտեցումը հետեւյալն է, որ փորձեն հնարավորինս անաղմուկ անցկացնել իրենց կեղծիքները: Ու դա հստակ երեւաց Հրազդանում: Դրա համար նախապես ամեն ինչ պիտի անել, որ ընտրողների մոտեցումները հստակեցվի, ու որոշումը ոչ թե լինի քվեարկության օրը, այլ դրանից առաջ:
– Ի՞նչ պիտի անեք, որ մարդիկ կաշառք չվերցնեն ու չվախենան վարչական լծակների ճնշումներից:
– Մթնոլորտը պետք է փոխել, ժողովուրդը պիտի հասկանա, որ հստակ իրավիճակ է փոխվել, եւ այլեւս փողով եւ վարչական լծակներով գայթակղվել կամ վախենալ պետք չէ:
– 2008թ. նախագահական ընտրություններից հետո արդեն 4 տարի այդ ամենի մասին հանրահավաքներում ու այլ եղանակներով քարոզում եք, բայց ժողովուրդն այդ գիտակցությանը չեկավ, ու փետրվարի 12-ին ՏԻՄ ընտրություններին նույն հոգեբանությամբ մասնակցեցին: Այս մի քանի ամսվա ընթացքում ի՞նչ պիտի փոխվի:
– Չէի ասի, 50 տոկոսը եկել է այդ գիտակցությանը: Կարծես 50/50 հարաբերակցություն է:
– Բայց Հրազդանում ու մյուս 38 համայնքներում հակառակը եղավ:
– Մյուս համայնքներում մրցակցություն չկար, իսկ Հրազդանում, փաստորեն, 47 տոկոսը փողից հրաժարվեց:
– Իսկ մեծամասնական ընտրատարածքների հետ կապված Կոնգրեսում ի՞նչ քննարկումներ կան: Բոլոր 41 ընտրատարածքներում թեկնածուներ առաջադրելո՞ւ եք, թե՞ այլ ընդդիմադիր ուժերի հետ միասնական թեկնածուներ էլ կունենան:
– Կոնգրեսը բոլոր ընտրատարածքներում կառաջադրի, մոտեցումը դա է:
– Իսկ ընդդիմադիր այլ կուսակցությունների հետ համագործակցության տարբերակներ քննարկվո՞ւմ են: Հնարավո՞ր է` ընտրակեղծիքների դեմ պայքարելու ինչ-որ միասնական կառույց ստեղծվի:
– Դա նորմալ գաղափար է, կարծում եմ, որ դա կլինի: Որքան հնարավոր է, կընդլայնվի համագործակցության դաշտը: Տեսնում եք, 100 տոկոսանոց համամասնական ընտրակարգի հետ կապված համագործակցությունը գնում է:
– Իսկ ձեր կարծիքով` հանրահավաքների նման ընդմիջումներից հետո Կոնգրեսին կհաջողվի՞ նորից համախմբել ժողովրդին:
– Համապետական ընտրությունները միշտ դժգոհության ալիք բարձրացնելու ավելի մեծ հնարավորություն են ընձեռում: Եվ ոչ միայն, գործող ռեժիմի որակների անփոփոխ լինելը, ժողովրդի վիճակի վատացումը նախընտրական շրջանում դժգոհության ալիք կբարձրացնի:
– Արաբկիր համայնքում Ձեր կուսակցության տարածքի հետ կապված խնդիրներն ի՞նչ վիճակում են:
– Հիմա բողոքարկման վերջին փուլն է, վճռաբեկ դատարան ենք դիմելու, տեսնենք, թե ինչ որոշում կընդունեն: Բայց դրական պատասխանի հույս չունեմ: Այդ տարածքը Պետական գույքի կառավարման վարչությանն է, բայց 1996 թվականից մենք վարձակալության ենք վերցրել եւ 25 մլն դրամի ներդրում ենք արել, որովհետեւ անօգտագործելի է եղել: Յուրաքանչյուր ամիս վարձ ենք տվել: Նրանք ուզում են, որ ընդհանրապես դուրս գանք: Դա իրենց կողմից հստակ քաղաքական որոշում է: Ինչքան հնարավորություն ունենք` կպայքարենք, եւ հնարավորությունները բավականին շատ են: Մի հայցադիմումն էլ արդեն եվրոդատարան ենք ուղարկել: