Եթե նախորդ տարի այս օրերին երեւանյան շուկաների աշխատակիցները բողոքում էին առեւտուր չանելուց, ապա այս տարի նրանցից շատերն այլեւս հոգնել են անգամ դժգոհելուց եւ որոշել են միանալ արտագաղթողների ալիքին: Երեւանի Գումի շուկայում մրգերի առեւտրով զբաղվող Սուրենի ասելով` ամեն անգամ Ամանորից առաջ մեծ հույսեր են ունենում, թե «ժողովրդի վիճակը կլավանա, առեւտուրը «խոդի» կընկնի, մինչդեռ իրականում ստացվում է հակառակը: «Նախորդ տարի էս ժամանակ վիճակն ավելի լավ էր: Էն ժամանակ երկրում մարդիկ կային, հիմի քիչ-քիչ թողնում-գնում են: Իսկ մնացողների մեծ մասի մոտ էլ փող չկա: Ես էլ եմ քոչելու` հունվարից հետո գնալու եմ Ռուսաստան»,- նշեց նա: Ըստ Սուրենի` նախորդ տարվա համեմատ` այս տարի որոշ մրգերի գներն իջել են: Օրինակ, եթե նախորդ տարի պարսկական նուռը վաճառում էին 2000-2500 դրամով, ապա այս տարի` 1500-2000 դրամով, Մեղրու նուռը, որի 1կգ-ն նախորդ տարի 2500-3000 դրամ էր, այսօր վաճառվում է 2000-2500 դրամով: Անհամեմատ էժանացել է խնձորի գինը` 1500 դրամից դառնալով 500 դրամ: «Նախորդ տարի ամենալավ խնձորը 1500-1800 դրամ էր, էս տարի` ամենալավ խնձորը 800 դրամ է: Էժանացել ա նաեւ տանձը` նախորդ տարի վաճառքի միջին գինը 1800-2000 դրամ էր, հիմա դա ամենաբարձր գինն ա»,- ասում է Գումի շուկայի բակում մրգերի առեւտրով զբաղվողը` նկատելով, որ այս տարի անփոփոխ է մնացել միայն նարնջի գինը` 700 դրամ, այնինչ թանկացել է մանդարինը: Զրուցակցիս ասելով` նախորդ տարի ամենալավ որակի մանդարինը վաճառում էին 600-700 դրամով, իսկ այս տարի դրա գինը հասել է մինչեւ 1000 դրամի: Մանդարինի գնի բարձրացումը զրուցակիցս պայմանավորեց ներկրման ծավալների նվազմամբ, ընդ որում` այս տարի Հայաստանը մանդարին ներկրում է հիմնականում Թուրքիայից: «Առեւտուր, իսկապես, չկա: Չգիտենք էլ` ինչի ենք կանգնում էստեղ, երեւի մենակ տեղի փող փակվելու համար»,- հավելեցին մրգերի առեւտրով զբաղվողները, ովքեր տեղի համար վճարում են օրական 5000 դրամ: Նույն դժգոհություններն ունեին նաեւ աղանդեր` չարազ եւ չրեղեն վաճառողները: Ըստ նրանց` այս տարի նվազագույնը 200 դրամով իջեցրել են գները, բայց միեւնույն է` առեւտուր անող չկա: «Դե նայեք` նախորդ տարի էս նույն չամիչը վաճառում էինք 2000 դրամով, հիմի` 1500-1600 ա, ֆիստաշկեն` 1400-1500, պնդուկը` 3500, ընկույզի գինը` 3500, կան տեղեր` մինչեւ 7000 դրամ: Դե, հիմի որ ասենք` առեւտուր չկա, կասեք` դե դուք միշտ էլ բողոքում եք, բայց շուկայում համարյա մարդ չի մնացել, հլը անցյալ տարի հատուկենտ էրեւում էին»,- նշեց չարազ վաճառող երիտասարդը: Առեւտրի պակասից հատկապես դժգոհ են մսավաճառները, ըստ որոնց` Նոր տարվա շեմին տարբեր գերատեսչությունների ներկայացուցիչների ստուգայցերն այնքան են շատացել, որ իրենց մնում է տաղավարները փակել-գնալ: Այս տարի տավարի մսի 1 կգ-ն վաճառվում է 2300-2400 դրամով, տավարի փափկամիսը` 3000-3200 դրամով: «Խոզի վրա էլ վաբշե նայող չկա, գալիս են մենակ բուդն առնում-գնում: Բդի մի կիլոն 3200-3500 ա, իսկ անցյալ տարի 3800 դրամով էլ էինք վաճառում»,- նշեցին մսամթերքի առեւտրով զբաղվողները: Ի դեպ, նշենք, որ մսամթերքի գները տարբեր են սուպերմարկետներում, որտեղ, օրինակ, տավարի փափկամսի գինը սկսվում է 3299 դրամից` մինչեւ 3899 դրամ: «Սաղ տարի հույսներս դնում ենք Նոր տարվա առեւտրի վրա, բայց էն էլ լրիվ թարս ա գնում,- ասացին մսավաճառները` ընդգծելով,- 1 շաբաթ առաջ ստուգումներն էնքան շատ էին, որ դաժե առեւտուր չթողեցին անենք, հավաքում-լցնում էինք ներս, ու էլի տենց դնում: Դե Գյուղնախարարությունից էին գալիս, Սանէպիդկայանից էլ»:
Պատկերը գրեթե անփոփոխ է տոնական խաղալիքների, տոնածառերի վաճառքի կետերում: Այստեղ, սակայն, տարբերակված են բնական եւ արհեստական ծառերի վաճառքի կետերը: Երեւանի «Ռոսիա» շուկայի բակում վաճառվում են արհեստական տոնածառեր, որոնց գները սկսվում են 8000 դրամից: Ամենաթանկ տոնական ծառի գինը, ըստ վաճառողների, 70.000 դրամ է: «Էլ հոգնել ենք` էնքան ենք լրագրողներին բողոքել, ասել, որ առեւտուր չկա, ուղղակի ուրիշ ձեւ էլ չկա: Որ չաշխատենք, ի՞նչ կարանք անենք, ասեք»,- ասաց տոնածառ վաճառող տղամարդկանցից մեկը: իսկ «Տաշիր» առեւտրի կենտրոնի բակում վաճառքի են հանվել բնական տոնածառերը: Երբ վաճառողից հետաքրքրվեցինք դրանց գների մասին, նա, չգիտես ինչու, վախվորած նշեց, որ «հանկարծ չնկարենք, ախպոր պես` հավես չկա»: Վերջինիս խոսքով` բնական տոնածառերի նվազագույն գինը 20.000 դրամ է: Հարցին, թե բնական ծառերը որտեղի՞ց են բերում, տոնածառ վաճառողը խրոխտ պատասխանեց. «Դուք տելեվիզոր չեք նայում: Հազար անգամ ասել են, որ Գերմանիայից են բերում»: Սակայն այս խոսքերից անմիջապես հետո նա խուճապահար եղավ` ավելացնելով, որ «հանկարծ իրեն չնկարենք»: Ակնհայտ էր տոնածառ վաճառողի վախը, ում, թերեւս, հրահանգված է հստակ պատասխան տալ, որ եղեւնիները «չեն կտրում հայաստանյան անտառներից», այլ բերում են եվրոպական երկրներից: Իսկ դրանից մի քանի մետր այն կողմ կանգնած տոպրակներ վաճառող կինն, առանց վերարկուի ու ձեռնոցների` տխուր նայում էր դիմացի կրպակներին: «Ոչ պալտո ունեմ, ոչ ձեռնոց, ոչ էլ ոչ մի բան: Գալիս եմ էստեղ, մի քանի տոպրակ ծախում, որ չընկնեմ սովից մեռնեմ: Բալես, մեր երկրում մնացել են մենակ շատ հարուստներն ու շատ աղքատները: Նոր տարվա մասին հարուստներից հարցրու»,- նշեց ծառի տակ կուչ եկած, փայտացած տոպրակավաճառ կինը` տխուր նայելով գույնզգույն տոպրակներին: Իսկ հայաստանյան տուրիստական գործակալությունների համար «եկել են» լավ ժամանակներ: Ընդ որում` այս տարի, ըստ գործակալությունների աշխատակիցների, շատացել են թե՛ Հայաստան եկողները, թե՛ Հայաստանից գնացողները: Նախաամանորյա օրերին Հայաստանից ամենամեծ հոսքը նկատվում է Երեւան-Դուբայ ուղղությամբ: Տուրիստական գործակալություններից մեկի փոխանցմամբ` իրենց մոտ մինչ հունվարի վերջ Երեւան-Դուբայ ուղղությամբ ավիատոմսերը սպառվել են (Երեւան-Դուբայ 1 ավիատոմսի գինը սկսվում է 120.000 դրամից): Ինչպես միշտ, այս օրերին անհամեմատ թանկացել են Մոսկվա-Երեւան ուղղությամբ ավիատոմսերը` 88.000 դրամից դառնալով 180.000 դրամ: Իսկ թե ինչպիսին է մեր երկիր եկող-գնացողների թվային պատկերը, գործակալությունները հրաժարվեցին պատասխանել: Անկախ ամեն ինչից` պետբյուջեի «ավել-պակասից», երկրի վիճակից, միեւնույն է` ցանկացած հայ ընտանիք իր «սուրբ» պարտքն է համարում «խոզի մեծ բդի առկայությունը», հարեւանից մեկ աղցան ավելի պատրաստելու հնարավորությունն ու տոնական սեղանի աննախադեպ բեռնումը: Մի խոսքով` կրկին եկել է ընտանեկան բյուջեի ճեղվածքի Նոր տարին` այս անգամ, սակայն, վիշապի տեսքով: