– Հանրապետական կուսակցությունից արդեն նախընտրական շտաբ ձեւավորելու մասին հայտարարություններ են հնչել: Նախընտրական էլ ի՞նչ աշխատանքներ եք կատարում:
– Ընտրությունները արտառոց բան չեն, դա իշխանություն ձեւավորելու մեխանիզմ է, որն արդեն սովորական պրոցես է դարձել: Հասարակության մեջ էլ շատ հանգիստ են վերաբերվում ընտրություններին: Պարզապես այս ընթացքում պետք է քաղաքական կարծիք ձեւավորվի, թե որ ուժին պետք է ձայն տալ: Իսկ շտաբը, որպես այդպիսին, պաշտոնապես դեռ չկա: Ես նույնպես այս գրասենյակում եմ, որտեղ շտաբն է լինելու, եւ շտաբը, որպես այդպիսին, պաշտոնապես չի գործում, բայց նախապատրաստական աշխատանքներ են գնում: Աժիոտաժը սկսվեց նրանից, որ շտաբի պետը մի քիչ շուտ նշանակվեց:
– Ասում եք, թե արտառոց բան չկա, սակայն ՀՀԿ նախընտրական շտաբի համար ազդեցիկ պաշտոնյա` ԱԺ նախկին նախագահ Հովիկ Աբրահամյանը պաշտոնանկ արվեց: Համենայնդեպս, Ձեր կուսակցությունից այդպիսի բացատրություն տրվեց:
– Այս ընտրությունները բոլորիս համար պետք է լինեն արդար ու թափանցիկ, ինչպես արդեն հայտարարել ենք` ի լուր ամբողջ աշխարհի: Այդ ընտրություններին չափանիշ է լինելու, թե արդյո՞ք մենք կկարողանանք եվրոպական պետությունների հետ համագործակցել: Ինչպես գիտեք, վերջերս մենք դիտորդական հայց ներկայացրեցինք ԵԺԿ-ին անդամակցելու համար: Մենք պետք է ցույց տանք, որ եվրոպական պետությունների նման գնում ենք արդար-թափանցիկ ընտրությունների: Իսկ դրա համար պետք է շատ աշխատանք անել: Եվրոպայի հսկող աչքը մեզ վրա է լինելու, եւ մենք արդեն նախապատրաստական աշխատանքները տանում ենք: Հ.Աբրահամյանը քանի որ Գործադիրում չէր, խորհրդարանում էր, մի փոքր հեռացել էր այդ գործերից, մարզային կառույցներից: Այդ պատճառով էլ նրան ավելի երկար ժամանակ է պետք շտաբի նախապատրաստական աշխատանքների համար: Բայց երբ ասում ենք` շտաբ, չի նշանակում, թե դա կուսակցության գերագույն մարմինն է: Կուսակցության գերագույն մարմինը գործադիր մարմինն է, որին հաշվետու են եւ շտաբը, եւ շտաբի պատասխանատուները: Հնարավոր է, որ շտաբում նաեւ ԳՄ-ից մարդիկ լինեն, բայց իմ կարծիքով` ԳՄ-ն միշտ լինելու է քաղաքական մարմին, որին ողջ ընտրական գործընթացների ժամանակ շտաբը, ինչպես նաեւ` Հ.Աբրահամյանը պատասխանատու են լինելու:
– Տեւական ժամանակ է, ինչ ընտրություններին կոալիցիոն միասնական ցուցակով մասնակցելու մասին խոսակցություններ են շրջանառվում: ՀՀԿ-ում ավելի շատ ընտրություններին մասնակցելու առանձի՞ն, թե՞ միասնական տարբերակին են հակված:
– Այս հարցը ամիսներ շարունակ լրատվամիջոցների կողմից մեզ տրվել է, բայց մենք ասում ենք` տեսնենք, հետո: Ինչո՞ւ չեք մտածում, որ սա մի ռազմավարություն է, որի մասին վերջին պահին կհայտարարվի: Մենք պետք է տեսնենք, թե մեր ռազմավարության մեջ որ մոտեցումն է ավելի նպաստավոր լինելու կոալիցիոն ուժերի համար:
– Կոալիցիայում, մասնավորապես` ՀՀԿ-ի եւ ԲՀԿ-ի միջեւ առկա խնդիրների, միասնական ցուցակի մասին խոսակցությունները շրջանառվում են ավելի քան մեկ տարի: Կարծիք կա, որ նախագահ Սերժ Սարգսյանը ԲՀԿ-ին ստիպում է ՀՀԿ-ի եւ ՕԵԿ-ի հետ նախընտրական միասնական ցուցակ կազմել: Եվ ԲՀԿ-ի հետ կապված վերջին դեպքերը` ձերբակալությունները, ստուգումները, որոնք բնորոշվում են որպես ճնշումներ եւ վհուկների որս, պատճառաբանվում են հենց այդ խնդիրներով:
– Նախագահը երբեք որեւէ մեկին որեւէ բան չի ստիպել, եղել է առաջարկ, եւ բոլորն իրենց սեփական կամքով են մասնակցել կոալիցիային: Եվ եթե մեկը դուրս գա, դա նորից իր կամքով կանի: Մենք որեւէ մեկին ոչ ստիպելով դուրս ենք մղում, ոչ էլ ստիպում ենք, որ ներս գան: Հուշագրում ասված չէ, որ մենք միասնական ցուցակով պետք է գնանք, պարզապես շատ քաղաքակիրթ ձեւով ասված է, որ մեկը մյուսի հաշվին հարաբերակցությունը չի խախտվելու: Եվ դա մինչեւ այսօր պահպանվում է, եւ հույս ունենք, որ կպահպանվի մինչեւ 2013թ. նախագահական ընտրությունները:
– Դուք բացառո՞ւմ եք, որ 2013թ. նախագահական ընտրություններում ԲՀԿ-ն կունենա իր թեկնածուն:
– Առ այսօր ԲՀԿ-ի կողմից նման բան չի հայտարարվել: Եվ կոալիցիոն հուշագիրը կա, որտեղ իրենք ընդունել են, որ Ս.Սարգսյանն իրենց թեկնածուն է: Արդեն չորրորդ տարին է, մենք կոալիցիայում ենք, ընտրություններին էլ կգնանք միասին, կհաղթենք միասին, 2013-ին էլ նախագահ կընտրենք Ս.Սարգսյանին:
– Տպավորություն կա, թե ԲՀԿ-ի շուրջ այնպիսի իրավիճակ է ստեղծվում, որ միասնական ցուցակի համար Գ.Ծառուկյանը ՀՀԿ-ին ինքնակամ առաջարկ անի:
– Ամեն կուսակցություն իր ռազմավարական-տակտիկական վերլուծություններն անում է ամեն օր: Եվ, բնականաբար, ամեն անգամ գալիս են մի պատասխանի: Դատելով իրենց պահվածքից` դրա պատասխանն այն է, որ իրենց սեփական կամքով են գտնվում կոալիցիայում:
– Առաջիկա խորհրդարանական ընտրությունների արդյունքում եթե ՀՀԿ-ն նորից մեծամասնություն ձեռք բերի, կրկին ԲՀԿ-ին ու ՕԵԿ-ին կհրավիր՞ի կոալիցիա կազմել: Թե՞ գործող կոալիցիայի փորձից ելնելով` այս անգամ կառավարությունը միայնակ կձեւավորի:
– Կարող էինք կոալիցիա չկազմել, եւ մի փոքր դժվարություններ ունենալ քաղաքական, օրենսդիր եւ գործադիր մարմիններում որեւէ խնդիր լուծելիս: Եթե իշխանությունը մեծ է, այդ խնդիրները հեշտ են լուծվում: Մենք չենք մտածել միայն մեր կուսակցության մասին եւ չենք հավաքել բոլոր պորտֆելները: Արդյունքում` բավականին նեղացած մարդիկ ունեինք, որոնք կարող էին նախարարի կամ այլ պաշտոնի լինել, բայց չեղան, որովհետեւ կոալիցիա եղավ:
Մենք մեծ կուսակցություն ենք, պատրաստված գործիչներ ունենք, եւ, ի վերջո, այդ մարդիկ եկել են կուսակցություն` հարգելով մեր գաղափարախոսությունն ու ծրագիրը: Ի վերջո, գիշերներ չեն քնել, որ մենք լինենք մեծամասնություն: Նրանք իրավունք ունեն ասել, թե մենք ենք կառավարողը, եւ մեզ հասանելիք տեղերը դուք բաժանեցիք կոալիցիայի մեջ: Ճիշտ չէ, երբ քո կուսակցության անդամը գիշեր-ցերեկ աշխատում է, իսկ պորտֆելների մի մասը բաժին է հասնում այլ կուսակցությունների: Բայց մեր կուսակցականները, քանի որ գաղափարական են, նախընտրում են պետության կայունությունը, քան մասնավոր անձերի բարորությունը: Դրա համար մենք շատ սիրով կիսվեցինք: Եվ ՀՀԿ-ն քանի որ կենտրոնամետ ուժ է, առաջին հերթին մտածում ենք պետության մասին: Եթե մենք միասնական ենք, մեզ համար շատ հեշտ է արտաքին վտանգներին դիմակայելը: Իսկ եթե մենք միայնակ ենք, արդյունքում տուժելու է պետության անվտանգությունը: Դրա համար մենք մեր հնարավորություններն ու պարտականությունները կիսել ենք մեր գործընկերների հետ, որ երկրում կայունություն լինի: Մենք պատերազմական երկրում ենք գտնվում, սահմանին ամեն օր կրակոցներ են հնչում: Ադրբեջանի հետ վտանգը միշտ կա, նրանք ուշադիր հետեւում են, թե ինչ է կատարվում այստեղ:
– Եթե ԲՀԿ-ն ու ՕԵԿ-ը կոալիցիա չմտնեին` Հայաստանի անվտանգությունը վտանգվա՞ծ կլիներ: Բայց չէ՞ որ ընդդիմությունը միշտ հայտարարում է, որ արտաքին վտանգի դեպքում համախմբվելու են պետության շահերի շուրջ:
– Եթե չկա ներքին կայունություն եւ փոխհամաձայնություն, դրսի ուժերը կասեն, թե իշխող կուսակցությունը թույլ է, որոշ հարցերում համաձայնություն չունեն: Իսկ եթե միասնական են, կա մեծամասնություն, իշխանությունն էլ ավելի շատ ձայների է տիրապետում: Բնականաբար, դրսի վտանգներին արձագանքելու գործողություններն արագ կլինեն:
– Ձեր կարծիքով` ԲՀԿ-ին ինչո՞ւ չընդունեցին ԵԺԿ` որպես դիտորդ անդամ:
– Կարծում եմ, որ դա ժամանակի խնդիր է, եթե նույնիսկ չդառնա, դա չի խանգարում: Եթե չի ընդունվել, դա չի նշանակում, որ կոալիցիայից, ասենք, դուրս հանի: Մենք շատ նորմալ համագործակցել ենք, կարծում եմ, որ ապագայում էլ կհամագործակցենք:
– Այնուամենայնիվ, ԲՀԿ-ի ստեղծման ակունքներում կանգնած է ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը: ՀՀԿ-ն այսօր բացառո՞ւմ է այն վտանգը, որ ի դեմս Ռ.Քոչարյանի եւ ԲՀԿ-ի` կարող է ունենալ հակառակորդներ:
– Մինչեւ այսօր Ռ.Քոչարյանի մասին շատ խոսակցություններ շրջանառվեցին, բայց այդ անձնավորությունը մի անգամ հանդես եկավ կարճ հայտարարությամբ: Կարող ենք հանգիստ թողնել Քոչարյանին: Կարծում եմ, նա էլ պետության համար մտածող մարդ է:
– Անցած շաբաթ խորհրդարանական ընդդիմության` «Ժառանգության» եւ «Դաշնակցության» միջեւ մի փոքր հակասություն եղավ` ՀՀԿ գաղափարախոսության հիմքում ընկած` Գարեգին Նժդեհի գործունեության հետ կապված: ԱԺ նախագահի պաշտոնում առաջադրված Լարիսա Ալավերդյանը հայտարարեց, թե ժամանակին Գ.Նժդեհն ու ՀՅԴ-ն անհամաձայնություն են ունեցել Լեռնահայաստանի հետ կապված: Եվ, ի վերջո, Գ.Նժդեհի շնորհիվ է, որ այսօր այդ հատվածը Հայաստանի կազմում է: ՀՅԴ-ն էլ վիրավորվեց եւ այդ հայտարարության պատճառով չընտրեց Լ.Ալավերդյանին: Համենայնդեպս ՀՅԴ ներկայացուցիչ Արմեն Ռուստամյանն այդպես բացատրեց ՀՀԿ-ի թեկնածու Սամվել Նիկոյանին ընտրելու իրենց որոշումը:
– Ես ուրախ եմ, որ ընդդիմադիրները խոսում են Գ.Նժդեհի գործունեությունից, որովհետեւ մեզ քննադատում են նաեւ այդ առումով: Նժդեհը բոլորինն է: Նա համաժողովրդական գործիչ էր: Ես ողջունում եմ եւ Լարիսայի հիշատակելը: Ի վերջո, Նժդեհը նաեւ եղել է դաշնակցական:
Նժդեհն իսկապես առանձնահատուկ գործիչ էր եւ Լեռնահայաստանի ժողովրդի հետ միասին պայքարեց: Եվ արդյունքում` այսօր Լեռնահայաստանի տարածքը ՀՀ կազմում է: Չեմ կարծում, որ այդ հարցում ՀՅԴ-ն ու Նժդեհը հակասություն են ունեցել, պարզապես Նժդեհը յուրահատուկ մոտեցում է ունեցել, եւ դա հաղթանակել է: Մեր պատմության հաղթանակները բոլորինս է, եւ ՀՅԴ-ինը, եւ «Ժառանգությանը», եւ ՀՀԿ-ինը: Նժդեհին չկիսենք: