– Ինչպե՞ս եք գնահատում ՀԱԿ-իշխանություն երկխոսության ընթացքը, եւ, ըստ Ձեզ, ի՞նչ խնդիրներ են լուծում ՀԱԿ-ն ու իշխանությունը այդ ճանապարհով:
– Անկեղծ ասած` ինձ այդ հարցերը չեն հետաքրքրել, որ դրանց մասին մտածեմ ու ինչ-որ կարծիք ունենամ: Այսինքն` ինչ-որ բան պետք է ակնկալեի այդ երկխոսությունից, որպեսզի հետաքրքրվեի` տեսնելու համար, թե ինչ եղավ, բայց նման սպասելիքներ չունեմ, ուստի չեմ էլ հետաքրքրվում:
– ՀԱԿ-ի պնդումները, թե իրենք երկխոսության միջոցով փորձելու են հասնել արտահերթ ընտրությունների, բավարա՞ր չեն, թե՞ չեք հավատում նման զարգացումներին:
– Ես միշտ էլ վստահ եմ եղել, որ արտահերթ ընտրություններ լինելու են, եւ այդ մասին հայտարարել եմ դեռեւս մեկ տարի առաջ, երբ իրենք դեռ չէին երկխոսում: Իմ կարծիքով` ՀԱԿ-ի թեկնածուն լինելու է Լեւոն Զուրաբյանը, իսկ ոչ պաշտոնական թեկնածու կարող է լինել Նիկոլ Փաշինյանը:
– Ի՞նչ է նշանակում` ոչ պաշտոնական թեկնածու:
– Այսինքն` ՀԱԿ-ը կարող է որոշի, որ իր թեկնածուն Լ. Զուրաբյանն է, իսկ որոշ մարդիկ էլ կլինեն, որոնք հանդես կգան քաղաքացիական նախաձեռնությամբ եւ կառաջարկեն Ն. Փաշինյանի թեկնածությունը: Ինչ վերաբերում է արտահերթ ընտրություններին, ապա արտահերթ ընտրությունների հավանականության մասին ես խոսել եմ տարիներ առաջ, եւ դա երբեք չեմ պայմանավորել երկխոսության հետ, որովհետեւ այն ժամանակ երկխոսություն չկար: Այնպես որ` մինչեւ ՀԱԿ-ի ասելը, որ արտահերթ ընտրություններ են լինելու, ես եմ այդ մասին ասել: Հիմա կլինի՞, թե՞ ոչ` հստակ չէ, բայց եթե լինի, ես կմտածեմ, որ ես էլ եմ ասել, որ լինելու է: Այնպես որ` դա երկխոսության հետ ընդհանրապես կապ չունի: ԼՂՀ հիմնահարցի կարգավորման համար Սերժ Սարգսյանը ժամանակ ձգելու անհրաժեշտություն է ունենալու, եւ եթե կարողանա արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններ անցկացնել` երեք ամիս կշահի, իսկ տարեվերջին էլ Վրաստանի օրինակով նախագահական ընտրություններ կանցկացնի: Եվ բնական է, որ նորից ինքը կվերընտրվի: Դրա համար ՀԱԿ-ի գործողություններն ինձ, ըստ էության, չեն հետաքրքրում: Եվ ոչ միայն ՀԱԿ-ի:
– Ուզում եք ասել, որ ՀԱԿ առաջնորդ Լեւոն Տեր-Պետրոսյանն ակամա աջակցում է Սերժ Սարգսյանի՞ն:
– Ակամա է, թե կամա է, ինձ դարձյալ քիչ է հետաքրքրում, բայց քանի դեռ Հայաստանի ընդդիմության առաջնորդը Լ. Տեր-Պետրոսյանն է, Սերժ Սարգսյանն է լինելու իշխանության: Այսինքն` Ս. Սարգսյանին իշխանությունից հեռացնելու միակ եւ ավելի իրական հնարավորությունն այն է, որ պետք է ակտիվ լինի Ռոբերտ Քոչարյանը: Իմ կարծիքով, արտահերթ խորհրդարանական ընտրությունների դեպքում երեք տարբեր ուժերի ցուցակները գլխավորելու են երեք նախագահները: Եվ կարծում եմ, որ արտահերթ ընտրություններ լինելու պարագայում Ռ. Քոչարյանի քարոզարշավը բացելու նպատակով ՌԴ վարչապետ Վլադիմիր Պուտինը գալու է Հայաստան:
– Այսի՞նքն:
– Ռ. Քոչարյանն ու Ս. Սարգսյանը պայմանավորվածություն են ունեցել, որ Ս. Սարգսյանի ընտրվելուց հետո ՀՀ վարչապետը լինելու էր Ռ. Քոչարյանը: Բայց այդ պայմանավորվածությունն այսօր խախտվում է Ս. Սարգսյանի կողմից այն պատճառաբանությամբ, որ հասարակությունը չի ընդունում Քոչարյանին, ժողովրդի աջակցությունն ընդդիմության կողմն է, իսկ նրա առաջնորդ Տեր-Պետրոսյանն էլ` կտրականապես դեմ նրա նշանակմանը: Այս հարցերը, վստահ եմ, որ նրանք քննարկում են նաեւ ՌԴ-ի հետ, եւ Ս. Սարգսյանը ՌԴ-ին նույնպես ասում է, թե ինչու Քոչարյանին չի նշանակում վարչապետ: Եվ արտահերթ ընտրություններ կլինեն այն ժամանակ, երբ ՌԴ-ին եւ ԱՄՆ-ին ձեռնտու լինի: Պարբերաբար մամուլում լուրեր են տարածվում, որ Ռ. Քոչարյանը հանդիպել է Պուտինի հետ, եւ չի բացառվում, որ վերջինս Ռ. Քոչարյանին ասի, որ եթե դու հեղինակություն ունես, իսկ այն մարդիկ ասում են` չունես, թող լինեն արտահերթ ընտրություններ, մասնակցի, գլխավորի ինչ-որ քաղաքական ուժի ցուցակ, ու եթե կարողանաս երկրորդ տեղը զբաղեցնել, ձայն ունես, ուրեմն` կլինես ՀՀ վարչապետ, ու նաեւ պարզ կլինի, թե ով է ճիշտ` դո՞ւ, թե՞ իրենք: Իսկ դրա պարզելու միակ ձեւը ոչ թե սոցհարցումներն են, այլ փաստացի մասնակցությունը:
– Իսկ Ռ. Քոչարյանն այդքան ձայն կհավաքի՞:
– ՀՀ-ում ժողովրդի ձայնը 1991-ից սկսած երբեք էլ կարեւոր չի եղել: Եթե ժողովրդի կարծիքը համընկել է Մոսկվայի կարծիքի հետ, մարդը 80-90 տոկոսով կարող էր նախագահ ընտրվել: Օրինակ, ինչպես Լ. Տեր-Պետրոսյանը, որովհետեւ այն ժամանակ եւ՛ ժողովուրդն էր ուզում նրան, եւ՛ Մոսկվան: Բայց երբ ժողովրդի կարծիքը չի համընկել Մոսկվայի կարծիքի հետ, միշտ էլ ջարդել են` լինի 1996թ., թե` 2008թ.:
– Ձեր կանխատեսմամբ` ինչպիսի՞ն կլինի պատկերը, եթե երեք նախագահները գլխավորեն նախընտրական ցուցակները:
– Կարծում եմ` 30 տոկոս ձայն կհավաքի ՀՀԿ-ն, 15 տոկոս` ՀԱԿ-ը, 12-13 տոկոս էլ` Ռ. Քոչարյանը:
– Այսինքն` մեծամասնությունը դարձյալ ՀՀԿ-ն է կազմելո՞ւ:
– Իհարկե, բա ի՞նչ կանի: Միայն Երեւանում վարչական ռեսուրսը 15-20 տոկոս է, իսկ մարզերում, ասում են` 30 տոկոս է:
– Իսկ այլ ուժի հաղթանակի հավանականություն չե՞ք տեսնում:
– Ոչ, քանի դեռ այս երեք ուժերը դաշտում են, հնարավոր չէ: Ժողովուրդը թանկ գին է վճարում իր երկրի կայացման համար, նա այս փուլերը պետք է շատ ավելի շուտ անցած լիներ, բայց դա կախված է նաեւ ժողովրդի մակարդակից: Դա է պատճառը, որ հիմա նորից այդ երեք նախագահները պետք է ինչ-որ դեր խաղան, որպեսզի երկարաձգվի Հայաստանի փրկության հնարավորությունը: Իսկ այս երեք նախագահները չեն կարող փրկել երկիրը, որովհետեւ իրենք իրենց աշխարհայացքով, մտածելակերպով, իրենց հոգեկերտվածքով ընդունակ չեն անկախ Հայաստան կերտել:
– Նույնիսկ Լ. Տեր-Պետրոսյա՞նը:
– Այո, նույնիսկ Լ. Տեր-Պետրոսյանը: Նա ինչ կարող էր, արել է ԱՊՀ ձեւավորման ժամանակաշրջանում այնպես, ինչպես այդ ժամանակ գործել է Նազարբաեւը, բայց այսօր ՌԴ-ից անջատվելու հարց է դրվում: Վրաստանի գործընթացները նախատիպ են հետխորհրդային բոլոր երկրների համար. մեկը` ուշ, մեկը` շուտ: Այն երկրներում, որոնք ուշ կներգրավվեն այդ գործընթացին, հետեւանքներն ավելի ծանր կլինեն: Իսկ Լ. Տեր-Պետրոսյանն այդ ֆիգուրաների մեջ չկա: Լ. Տեր-Պետրոսյանի մաքսիմալը կարող էր լինել Շեւարդնաձեի դերը: Այսինքն` գար, երիտասարդ սերունդ նախապատրաստեր, իշխանություն տար իրենց ու գնար: Բայց ինքն այդպես չարեց:
– Ասում եք, որ ՀԱԿ-ի թեկնածուն Լ. Զուրաբյանն է լինելու եւ ոչ թե ինքը: Գո՞ւցե այդպիսով հենց դա է անում:
– Եթե պիտի չորս տարի հետո նման ընտրություն անի… իրենց խնդիրն է:
– Համաձայն չե՞ք այդ ընտրությանը:
– Իրենք ինձ ընդհանրապես հետաքրքիր չեն: Թե ում են ընտրում, ում չեն ընտրում, երկխոսում են, չեն երկխոսում, ինձ բացարձակ չի հետաքրքրում: Իհարկե, ցավում եմ, որ չի հետաքրքրում:
– Համենայնդեպս, 2008թ. հետաքրքրում էր:
– Չէ, ես 2008թ. էլ եմ այսպես մտածել: 1998-ից մինչեւ 2007թ. ես պաշտպանել եմ Լ. Տեր-Պետրոսյանի վերադարձը, բայց երբ ինքը մտավ քաղաքական դաշտ, այն քայլերը, որոնք ինքն արեց, ես իրեն չպաշտպանեցի: Ես որեւէ ընտրության չեմ մասնակցել, ոչ մեկին չեմ ընտրել: Առաջին հանրահավաքին էլ մասնակցել եմ 2008թ. փետրվարի 27-ին: Պատճառն էլ այն էր, որ ես հեռուստացույցով տեսա, թե ինչպես էին Տեր-Պետրոսյանի տան դիմաց թաղման արարողություններ անում, նվագում են, քար են գցում… Որպես քաղաքացի գնացի, ասացի` եթե ես վաղը մեր համայնքում ընդդիմության թեկնածու լինեմ, կարո՞ղ է գան իմ լուսամուտի տակ իմ երեխային վախեցնեն: Նույնիսկ չեկիստները Սովետի ժամանակ նման բան չէին անում:
– ՀԱԿ-ը ստեղծել է «Քաղբանտարկյալներ» հ/կ, որտեղ, սակայն, ընդգրկված չեն քաղբանտարկյալներից շատերը, այդ թվում` նաեւ Դուք: Իսկ այդ հ/կ ղեկավար Մյասնիկ Մալխասյանն էլ հայտարարել էր, թե այնտեղ ընդգրկված են այն մարդիկ, ովքեր իշխանությունների հետ գործարքի մեջ չեն մտել: Ի՞նչ կասեք այս մասին:
– Ի՞նչ ասեմ` ամեն մարդ խոսում ու գործում է իր մակարդակին եւ ինտելեկտին համապատասխան: Բայց ես չեմ կարծում, թե Մյասնիկը ինձ կամ մեր մյուս ընկերներին է նկատի ունեցել: Իսկ թե ինչ են ստեղծել, ինձ չի հետաքրքրում: Հիմա, եթե ինձ ասեիք, որ Մյասնիկն անասնապահական ֆերմա է ստեղծել, ես կասեի` ախպեր ջան, հաջողություն քո գործերի մեջ: Անկեղծ եմ ասում: Կամ` եթե ասեիք` ջիփ է առել, կասեի` անփորձանք քշի:
– Առաջարկե՞լ են Ձեզ ընդգրկվել այդ հ/կ-ում:
– Ոչ, բայց եթե առաջարկեին` ներողություն կխնդրեի, չէի մասնակցի: Չկա, իմ համար քաղաքական պրոցես գոյություն չունի: Անկեղծ եմ ասում, չմտածեք` նեղացած եմ, ձեւ եմ անում: Իսկապես չկա:
– Ի՞նչ է նշանակում` չկա: Ազնիվ չե՞ք համարում այս ուժի պայքարի մեթոդները:
– Դժվար է ասել` ազնիվ չեն պայքարում: Հայաստանում բոլոր ուժերն էլ նույն կերպ են պայքարում: Միայն մի դեպքում ես բարձրաձայն կխոսեմ. եթե ինքս կարողանամ քաղաքական շարժում առաջնորդել, ինչը ես փորձելու եմ 2013թ.: Օրինակ, երբ 2008թ. օգոստոսին Վրաստանի պատերազմի ժամանակ 5-6 նախագահ գնացին Վրաստան, կանգնեցին Սահակաշվիլիի կողքին ու դատապարտեցին այդ ագրեսիան, ՀՀ ընդդիմության առաջնորդը հայտարարեց, որ Վրաստանը ցեղասպանություն է արել: Դրանից հետո ես չեմ կարող հասկանալ, թե ինքն ի՞նչ տրամաբանությամբ է ակնկալում Եվրոպայի աջակցությունն իրեն: Այսինքն` եվրոպացիները մտածում են, եթե այս մարդը դեռ իշխանության չեկած ցեղասպանություն է հայտարարում, եթե գա` Օսեթիայի անկախությունն էլ կճանաչի, ո՞վ է, որ թողնենք գա իշխանության: Աշխարհում ուրիշ հարթության պայքար է ընթանում:
– Անցած շաբաթ Աստանայում կայացած ՀԱՊԿ գագաթաժողովից հետո տեղեկատվություն տարածվեց, թե որոշում է կայացվել ստեղծել արագ արձագանքման խումբ եւ ՀԱՊԿ-ի միջոցով դիմագրավել հետխորհրդային տարածքում ծագած «գունավոր հեղափոխություններին», որպեսզի թույլ չտրվի այս տարածքում արաբական զարգացումների կրկնությունը: Այս որոշումը կարո՞ղ է երբեւէ կյանքի կոչվել:
– Բնական է, եթե արեւմտյան երկրներում որեւէ մեկը փորձի կոմունիստական հեղափոխություն կազմակերպել, իրենք էլ իրենց մեթոդներով պետք է փորձեն ճնշել: Խնդիրն այն է` իրենք կկարողանա՞ն դա իրականացնել, թե՞ ոչ: Ցարական Ռուսաստանում էլ կային ուժեր, որոնք դեմ էին բոլշեւիկյան հեղափոխությանը ու ծրագրեր էին մշակում, բայց մեռնող կայսրությունը պարտվեց: Հիմա իրենք էլ իրենց ռուսական շահերը պաշտպանող մարմին են ստեղծում, ու դա լավ է, պայքարն ավելի պարզ է դառնում: Ինձ համար այսպես է լինելու. ով գունավոր հեղափոխության կողմնակից չէ, ինքը ՀԱՊԿ-ի համագործակից է, ուզում է` իշխանություն լինի, ուզում է` ընդդիմություն: Մեզ մոտ աթոռի կռիվ է: Կրեմլում, օրինակ, Մեդվեդեւի ու Պուտինի միջեւ կարող է աթոռի կռիվ առաջանալ, բայց իրենք նույնն են: Ս. Սարգսյանի ու Լ. Տեր-Պետրոսյանի միջեւ էլ կարող է աթոռի կռիվ լինել, բայց իրենք գլոբալ առումով նույնն են: Եվ ՀԱՊԿ-ի Բորդյուժան կարող է հայտարարել, որ ինքը դեմ է գունավոր հեղափոխությանը, եւ՛ Ս. Սարգսյանը, եւ՛ Լ. Տեր-Պետրոսյանը, ով մայիսի 30-ի հանրահավաքում հայտարարեց, որ ինքը դեմ է հեղափոխությանը, եւ որ 100 տարի ՀՀ-ում հեղափոխություն չի լինելու: Այսինքն` Տեր-Պետրոսյանը, Սարգսյանն ու Պուտինն ինձ համար նույն մարդն են: Եվ երբ ես ուզենամ Հայաստանում հեղափոխություն անել, իմ թշնամիների մեջ երեքն էլ իրար կողքի են լինելու:
– Իսկ Ռ. Քոչարյա՞նը:
– Նա էլ, ուղղակի հիմա նա խաղի մեջ չէ:
– Ի դեպ, «Գելափի» հարցումներով, հայաստանցիների 75 տոկոսը ռուսամետ կողմնորոշում ունի:
– Յուրաքանչյուր ժողովուրդ իր արժեհամակարգն ու արժեքային չափորոշիչներն է ունենում: Միշտ որեւէ արժեհամակարգը իրեն տրվում է կամ պարտադրվում է: Ինչ-որ փուլերում երբ դա չի լինում` քաոս, աղետ է լինում: Դրա համար տարբեր երկրներից այդ ժամանակ գնացել են ու այդ տարածաշրջանի ժողովուրդներին փրկել են` պարտադրելով իրենց արժեհամակարգը: Կարող է այն չհամապատասխաներ տվյալ ժողովրդի հոգեբանական, էթնիկական կերպարին, բայց այդ ժողովուրդները թքած են ունենում ու ընդունում են այն: Մեր ժողովուրդը, որ ամենահին ազգերից է, շատ արժեհամակարգերի միջով է անցել, եւ նրա հիմնական խնդիրը եղել է այն, որ չի ունեցել սեփական արժեհամակարգը: Այսինքն` կա՛մ ինքը նման է փոքր երեխայի, կա՛մ` զառամյալ ծերունու, որը չգիտի, թե որն է լավը, որը` վատը: Նման մարդիկ կան կյանքում, որ չգիտեն` սովա՞ծ են, թե՞ քունն է տանում: Երեխաներին էլ են ծնողներն ասում` արի կեր, կամ` գնա քնի: Պարտադիր չէ, որ ինքը դեբիլ լինի: Այսինքն` երեք տարբերակ կա` կամ ծեր է, կամ երեխա է, կամ` դեբիլ է: Հիմա այս երեքն էլ կարող է հայ ժողովրդի դեպքում լինի: Բայց եթե ժողովուրդը չունի սեփական արժեհամակարգը, ինքը միշտ առաջնորդվում է այն արժեհամակարգերով, որը ներդրվում է իր վրա: Ինքը դրա պրիզմայով է նայում ամեն ինչին: Հիմա Հայաստանի վրա վերջին 2000 տարիներին ով արժեհամակարգ է դրել, ինքը դրա «մետն» է եղել: Հիմա 300 տարի է` ռուսամետ է, եւ քանի դեռ չունի սեփականը, լինելու է տվյալ իշխող կայսրության կողմնակիցը: Այս պահին ՌԴ-ն է իշխում: Եթե ես արեւմտամետ արժեքներ որդեգրեմ, ինձ կասեն` արեւմտամետ եմ: Բայց ես նացիոնալիստ եմ, ուղղակի իրենք պրիմիտիվ են մտածում: Քանի որ իրենք ռուսամետ են, ընդունակ չեն ընկալելու, որ մարդ կարող է առաջարկել ունենալ սեփական արժեհամակարգը, սեփական պրիզմայով ասել` այո կամ ոչ: Եվ այդ ռուսամետները վաղը մեծ հաճույքով դառնալու են ամերիկամետ, երբ ԱՄՆ-ը ռուսական կայսությանը վերջնական պարտության մատնի: Այնպես որ` այդ 75 տոկոսը լինելու են ամերիկամետ ու մեզ մեղադրելու են, թե ինչու ենք հակաամերիկամետ: Եթե մարդը ոգի չունի, ուրեմն` ինքը մսագունդ է, իսկ մեր ժողովրդի 90 տոկոսը ոգի չունի: Օրինակ, ինչո՞ւ չեն հայերեն ասում` ոգով տղա, ասում են` «դուխով տղա»: Որովհետեւ հավատ ունեցողներն են «դուխն» արժեւորել: Մեր ժողովուրդն անհավատ է, եթե հավատ ունենա, ոգի կունենա:
– Բայց 2008թ. ժողովուրդը հավատում էր, որ հրապարակում էր:
– Դրա համար եմ ասում, որ մեր ժողովրդի համար հավատի աղբյուր դրսի ուժերն են ձեւավորում: Հայաստանում վերջին 2000 տարում հայ ժողովուրդն իշխանություն չի ձեւավորել: Որպես կանոն` իշխանավորին նշանակել է Տիզբոնը, վավերացրել է` Հռոմը: Հիմա Տիզբոնի ու Հռոմի դերը վերապահված է Մոսկվային ու Վաշինգտոնին: Ու եթե այս երկուսի մեջ համաձայնություն չի լինում, Հայաստանում աղետ է լինում: Դուրսն է ուժի կենտրոն ձեւավորում: Օրինակ, Լ. Տեր-Պետրոսյանը հայտարարեց, թե իրեն պետք չեն «դաբրոներ», բայց գնաց, չէ՞, Մոսկվա: Բայց Մոսկվայի համար ի՞նչ տարբերություն` ռուսամետ Տեր-Պետրոսյա՞նը, թե՞ Ս. Սարգսյանը: Իրենք հիմա էլ են իրենց ուզածը կարողանում իրականացնել, ինչի՞ պիտի ուզենան փոխել Ս. Սարգսյանին: Այդ արժեհամակարգի ձեւավորումը միայն քաղաքականության մեջ չէ: Օրինակ, հայ գրականությունը: Մեզ համար Ամենայն հայոց բանաստեղծը Հովհաննես Թումանյանն է, բայց դա էլ են մեր փոխարեն ռուսները որոշել: Բոլոր ոլորտներում է այդպես: Իմ ասածը հենց սա է, որ ոչ ոք այս կարծրատիպերը չկոտրեց, իրենք եկան գաղութացված ժողովրդի մտածողության վրա, շահագործեցին այդ մտածողությունը, հենվեցին որպես տրամպլին, որպեսզի իրենք գան ու ապացուցեն, որ իրենք ավելի լավ են պատրաստ ծառայել Մոսկվային: Ուղղակի Գեղամյանը չհասկացավ ու բարձրախոսով ասաց` պարոն Պուտին, Ձեզ ենք դիմում, իսկ Տեր-Պետրոսյանն ու Ս. Սարգսյանը թաքուն են դիմում Պուտինին: Ասում են` չենք գնա Մոսկվա, բայց գնում են… Հայ ազգի համար կա մեծ պրոբլեմ. ինքը չգիտի` սովա՞ծ է, թե՞ քունն է տանում: Ու այն մարդիկ, ովքեր կոչված են հանդես գալու ու ժողովրդին բացատրելու` ինքը սովա՞ծ է, թե՞ քունն է տանում, ու կամաց-կամաց նրան մարդ դարձնեն, իրենք դա չեն անում, ասում են` ավելի լավ, որ չի հասկանում: Մտածում են` ինչպես ռուսն է մեզ շահագործում, մենք էլ ռուսի «պոչը» բռնած` այս ժողովրդին շահագործենք: Սա է խնդիրը: Ռուսներն են որոշում` ով պետք է լինի մեր սիրած նկարիչը, գրողը, երաժիշտը եւ նախագահի թեկնածուն: Քանի մեր ժողովուրդը չիմանա, թե որ գրողն է իր համար ամենալավը, ուրեմն` ինքը չի կարող նաեւ իմանալ, թե իր համար նախագահի որ թեկնածուն է լավը: Դրանք համարժեք երեւույթներ են: Հիմա ի՞նչ տարբերություն` այս սխալ մտածող մարդն ա՞յս խմբավորման մեջ է լինում, թե՞ այն: ՀՀԿ-ո՞ւմ, թե՞ ՀԱԿ-ում, ի՞նչ տարբերություն: Վատն ամեն տեղ էլ վատն է:
– Ասացիք` ՌԴ-ի համար միեւնույն է, թե որ ռուսամետ գործիչը Հայաստանի նախագահ կլինի ՀՀ-ում: Իսկ ԱՄՆ-ը ՀՀ-ում որեւէ դերակատարում չունի՞:
– 2008թ. ԱՄՆ-ը տեսավ, որ երկու հիմնական թեկնածուները` Տեր-Պետրոսյանն ու Ս. Սարգսյանը, ռուսամետ են, ու որոշեց որեւէ բան չանել: ԱՄՆ-ի համար ի՞նչ տարբերություն, թե նրանցից որի միջոցով ինքն իր ուզած բովանդակությամբ նամակը ՀՀ նախագահի անունից կփոխանցի Մեդվեդեւին: Նույնն էլ Մոսկվայի համար է. կարեւոր չէ, թե ով է այդ սուրհանդակի դերը կատարելու: