Հայաստանում վաղուց դադարել են անեկդոտներ պատմել հայտնի «Վարդանիկի»
թեմայով: Այսօր ավելի մոդայիկ են դարձել ապարանցիների ու ղարաբաղցիների
մասին անեկդոտները: «Վարդանիկի» թեմայով անեկդոտներ շարունակում են պատմել
միայն Գյումրիում: Սակայն ոչ թե «Վարդանիկի» ու «ընկեր Մարգոյի»
մոտիվներով, այլ՝ միանգամայն այլ դրդապատճառներով. Գյումրիի քաղաքապետը
Վարդան Ղուկասյանն է, որին գյումրեցիներն՝ իրենց հատուկ հումորով,
Վարդանիկ են ասում: Վերջինս պատրաստվում է իր թեկնածությունը երրորդ անգամ
առաջադրել հոկտեմբերին կայանալիք քաղաքապետի ընտրություններում: Այդ
թեմայի շուրջ է մեր զրույցը Գյումրիի քաղաքապետ Վարդան Ղուկասյանի հետ:
– Պրն Ղուկասյան, Դուք պատրաստվում եք եւս մեկ անգամ առաջադրել ձեր թեկնածությունը: Ո՞ր քաղաքական ուժերն են պաշտպանելու Ձեզ:
– Ինձ ոչ մի քաղաքական ուժ չի պաշտպանում: Ես կուսակցական պատկանելություն
չունեմ, ինձ պաշտպանում է ժողովուրդը: Իսկ եթե իրենք
(կուսակցությունները.-Գ.Գ.) իրենց մեջ ինչ-որ որոշում կայացնեն, ընթացքում
հայտարարեն, որ պաշտպանում են ինձ, առաջն Աստված:
– Բոլոր թեկնածուներն էլ հայտարարում են, որ իրենց պաշտպանում է
ժողովուրդը, բայց գաղտնիք չէ, որ ընտրություններում որոշիչ է լինում այս
կամ այն քաղաքական ուժի կամ իշխանության որեւէ ներկայացուցչի «դաբրոն»:
Դուք նման «դաբրո» ունե՞ք:
– Ես ոչ մեկի հետ պայմանավորվածություն չունեմ, եւ եթե ընթացքում որեւէ
կուսակցություն՝ տեսնելով Գյումրիում իմ կատարած աշխատանքը, իր
վերաբերմունքը կհայտնի, ես խնդիր չունեմ:
– Իսկ կարծում եք ժողովուրդը Ձեզ երրորդ անգամ կընտրի՞:
– Առաջն Աստված, կապրենք՝ կտեսնենք, այդ հարցում եկեք չշտապենք:
– Շիրակի մարզը եւ մասնավորապես՝ Գյումրին հայտնի է նաեւ իշխանական
կուսակցությունների միջեւ բախումներով: Մասնավորապես՝ ՀՅԴ-ի եւ «Օրինաց
երկրի» միջեւ: Ի՞նչ դիրքորոշում ունեք Դուք այդ հարաբերություններում եւ
պաշտպանո՞ւմ եք կողմերից որեւէ մեկին:
– Գյումրիում բնակչությունը կուսակցականացված չէ: Ինչ վերաբերում է
կուսակցությունների հարաբերություններին, ես չեմ էլ ցանկանում հետաքրքրվել
նրանց խնդիրներով:
– Իսկ Շիրակի ՀՅԴ-ական մարզպետ Ռոմիկ Մանուկյանի եւ գյումրեցի
պատգամավոր, «ՕԵԿ» անդամ Հովհաննես Մարգարյանի վեճին որեւէ կերպ չե՞ք
միջամտել: Կարո՞ղ է, Դուք եք նրանց հաշտեցրել:
– Անկեղծ ասած, առիթ չի եղել: Ես շատ զբաղված մարդ եմ, ժամանակ չեմ
ունեցել: Այս քաղաքն այնքան խնդիրներ ունի, որ ես զբաղվում եմ իմ
հոգսերով, քաղաքի պրոբլեմներով: Ինչ խոսք, ընդհանուր առմամբ, ես
հաշտության կողմնակից եմ:
– Մոտ երկու ամիս առաջ նախագահի Վերահսկողական ծառայությունը
ուսումնասիրություններ էր կատարել Լոռու եւ Շիրակի մարզերում, եւ
բնակարանների բաշխման գործընթացում բազմաթիվ թերություններ ու
անօրինականություններ են հայտնաբերվել: Ռոբերտ Քոչարյանն էլ հայտարարեց,
որ խոշորացույցով հետեւելու է այդ գործընթացին եւ պատժելու է
չարաշահումներ անողներին: Իհարկե, դա ավելի շատ գյուղական բնակավայրերին
էր վերաբերում, բայց, այնուամենայնիվ, մտավախություն չունե՞ք, որ Դուք էլ
կարող եք հայտնվել «խոշորացույցի տակ»:
– Մերը խոշորացույցով նայված-վերջացված է: Երբ ես քաղաքապետ եմ դարձել,
այդ ժամանակվանից մենք խոշորացույցով նայել ենք, իմ պաշտոնավարման
ժամանակահատվածում կառուցվել է 8500 բնակարան, եւ եթե մարդկանց հարցնեք,
կասեն, թե քաղաքապետն ինչպես է բնակարանները բաժանել: Այնպես որ, ոչ միայն
խոշորացույցով, այլ մնացած բոլոր նմանատիպ գործիքներով մեզ մոտ
նայվել-վերջացվել է: Առաջին հերթին իմ կողմից:
– Իսկ ճի՞շտ է, որ բավական լարված են Ձեր եւ Շիրակի մարզպետ Ռոմիկ Մանուկյանի հարաբերությունները:
– Իմ հարաբերությունները մարզպետի հետ միայն գործնական են, ուրիշ
հարաբերություն չունենք: Ճիշտ է՝ շատ հակասություններ եղել են, ինչպե՞ս
կարող են հակասություններ չլինել: Սակայն մինչեւ օրս էլ մենք ուղղակի
գործնական մակարդակում ենք առնչվում:
– Իսկ մարզպետի կուսակցական պատկանելությունը որեւէ կերպ չի՞ ազդում
Ձեր գործունեության վրա: Օրինակ, Դաշնակցությունը չի՞ ձգտում Գյումրիում
տարածքներ կամ, ասենք, շուկաներ ձեռք բերել, ինչպես Երեւանում:
– Իհարկե, յուրաքանչյուր կուսակցություն ձգտում է մեծանալ, ընդլայնվել:
Բայց ես կուսակցությունների հետ կապ չունեմ, անկուսակցական մարդ եմ: Ինձ
հետաքրքրում է իմ քաղաքը, եւ որ կուսակցությունը որ քաղաքին լավ է
վերաբերվում, ես այդ կուսակցության հետ իմ հարաբերությունները ճիշտ եմ
պահում: Իսկ որ կուսակցությունը անտեսում է քաղաքի խնդիրները, ես էլ այդ
կուսակցությանը չեմ ճանաչում:
– Իսկ կա՞ն նման կուսակցություններ, եւ եթե այո՝ որո՞նք են:
– Իմ հոգու մեջ կան, բայց ես հիմա նրանց անունները չեմ ուզում ասել:
– Որպես Գյումրիի քաղաքապետ՝ համաձա՞յն եք Ռոբերտ Քոչարյանի այն գնահատականին, որ աղետի գոտին ամբողջությամբ վերականգնվել է:
– Կրկնում եմ՝ 6 տարվա ընթացքում 8500 բնակարան բաժանվել է ժողովրդին: Այս
տարվա սկզբից ներկայացվել է 4300 անօթեւան ընտանիքների թիվ: Հիմա գործում
է ծրագիր, որի արդյունքում կբաժանվեն շուրջ 600 բնակարանների
սերտիֆիկատներ, եւ անօթեւանների թիվը կկազմի շուրջ 3600-3700 ընտանիք:
Սակայն անօթեւանների առկայությունը փաստ է:
– Իսկ Ձեր հաշվարկներով ե՞րբ վերջնականապես կլուծվի այդ անօթեւաններին բնակարաններով ապահովելու խնդիրը:
– Հույս ունեմ, որ հաջորդ տարվա վերջին «տակը բան չի մնա»:
– Ասում են, որ Գյումրիում գործող խանութների, օբյեկտների եւ
ընդհանրապես բիզնեսի մեծ մասը պատկանում է ձեզ եւ ձեր շրջապատի
ներկայացուցիչներին: Այդ դեպքում, ինչո՞ւ եք վստահ, որ ժողովուրդն
ընտրելու է Ձեզ:
– Հիմա չէ, որ ես եւ իմ մերձավորները սկսել ենք բիզնեսով զբաղվել: Ես միշտ
զբաղվել եմ բիզնեսով, սկսած այն ժամանակվանից, երբ 40 տարեկան էի: Հիմա էլ
եմ զբաղվում բիզնեսով: Բա ասում ենք՝ տնտեսական աճ կա երկրում, չէ՞: Դու
չգիտես, որ կա: Որ մի քիչ խորանանք, երեւի քո աշխատավարձն էլ բարձր կլինի:
Մի խոսքով, տնտեսական աճ կա, բան կա, մարդիկ ապրում են: Դու չե՞ս ուզում,
որ լավ լինի:
– Իհարկե, ուզում եմ: Բայց Սահմանադրությամբ եւ Տեղական
ինքնակառավարման մարմինների մասին օրենքով՝ Դուք իրավունք չունեք զբաղվել
բիզնեսով:
– Դե հենց Սահմանադրությամբ, օրենքներով, նրանք, ովքեր զբաղվում են
բիզնեսով, նրանք շատ նորմալ կարգավորում են, բան են անում: Հետո, եթե
համեմատենք իմ մերձավորների ունեցածը, Արարատյան դաշտավայրի գյուղերում
մարդկանց ունեցած բիզնեսից քիչ կլինի: Մեր անունն է մի քիչ շատ դուրս
եկել: Առավելեւս Երեւանի ու մնացած քաղաքների հետ համեմատած՝ մեր ունեցածը
շատ փոքր է, ասենք, 1000-ի, 10000-ի տարբերությամբ մերը քիչ է: Բացի այդ,
մեր ունեցվածքը ընդհանուրինն է: Օրինակ, հավանական է, որ ձեր
խմբագրությունն ավելի շատ միջոցներ ունի, քան մենք: Իսկ ես բիզնեսը
պարտադիր սիրում եմ եւ մինչեւ 40 տարեկանը զբաղվել եմ բիզնեսով:
– Իսկ հիմա 40 տարեկանից շա՞տ եք ավելի:
– Հիմա 30 եմ դարձել:
– Դուք համարվում եք Ռոբերտ Քոչարյանի կողմնակիցը, աջակցել եք նրան
նախագահական ընտրություններում: Այսօր շատ է խոսվում հեղափոխության կամ
իշխանափոխության մասին: Ինչպե՞ս եք վերաբերվում հեղափոխության գաղափարին,
եւ եթե Հայաստանում իշխանափոխություն տեղի ունենա, ու Ռոբերտ Քոչարյանը
հեռանա իշխանությունից, Դո՞ւք էլ կհեռանաք ձեր պաշտոնից ու
քաղաքականությունից:
– Այո, ես Ռոբերտ Քոչարյանին ընդունել եւ ընդունելու եմ: Ինչի՞ համար.
որովհետեւ պատերազմից սկսած, Ղարաբաղի նախագահ լինելուց սկսած, տեսել եմ,
թե իրեն ոնց է պահել, ինչպես է դրսեւորել: Ամբողջ սփյուռքահայությանը
դարձրել է դեպի Հայաստան, եւ այսօր մենք նավթ չունենք, բայց ունենք
Սփյուռք: Եվ ես ասում եմ՝ 8500 ընտանիքներ Գյումրիում ստացել են
բնակարաններ: Դուք պատկերացնո՞ւմ եք՝ ինչ է նշանակում՝ կառուցել 8500
բնակարան: Այո, ընդունում եմ Ռոբերտ Քոչարյանին, պաշտպանել եմ, նրա
թիմակիցն եմ եւ պաշտպանելու եմ: Այդ հարցը չեմ էլ քննարկում: Ինչ
վերաբերում է հեղափոխությանը, չեմ էլ պատկերացնում, որ կարող է
հեղափոխություն լինել: Բայց առջեւում կա ժամանակ, եւ կնայենք, թե օրինական
ճանապարհով ով է ավելի արժանի հայրենասեր, կհավատանք այդ մարդուն, ու
անպայման ես իմ խոսքը կասեմ: Ես քաղաքականությունից դուրս չեմ գալու:
Ինչքան էլ ես ուզենամ հեռու մնալ՝ չեմ կարող, որովհետեւ քաղաքականությունը
ինձանով կզբաղվի, քանի որ ես ամենաշատ ձայներ ունեցող քաղաքապետն եմ:
Հիմա, որ մենք պտտվենք ժողովրդի մեջ, ինձ կօրհնեն, չեն անիծի: Ինձ կանիծի
նա, որը եղել է, ասենք, սատանա, ես իրեն ազատել եմ: Մեծամասնությունը՝
առանց կեղծիքների, առանց խոստումների, այս քաղաքապետի հետեւից գնում են,
եւ ես չեմ կարող անմասն մնալ իմ երկրի ճակատագրից: Ինչպե՞ս կարող եմ
անտարբեր մնալ այն հարցում, թե այս երկրի ղեկը ո՞ւմ ձեռքն ենք հանձնելու,
մեր ժողովրդին, մեր երեխաներին ո՞ւր են տանելու: Ես պարտադիր պետք է
պայքարեմ: Ոչ թե թայֆաբազությամբ, այլ հավատքով, խղճով, ճշմարտությամբ:
– Կարծիք կա, որ հեղափոխական ալիքը կարող է սկսվել հենց տեղական
ինքնակառավարման մարմինների ընտրություններից: Հնարավոր է, որ դա տեղի
ունենա Գյումրիում:
– Չեմ հավատում, որովհետեւ որքան ես եմ տեսնում, այս ընտրությունները պետք
է լինեն թափանցիկ, չնայած Գյումրիի ընտրություններում մաքրությունը միշտ
էլ շատ է եղել: Եվ եթե ես պետք է մարդկանց ձայները գողանալով, խաբելով
դառնամ քաղաքապետ, երբեք այդպիսի բան չեմ անելու: Ասում են՝ ձայն բազմաց,
ձայն Աստծո: Ով գողանում է՝ պատժի է արժանանում: Ես կոնկրետ ինձ վրա
այդպես եմ մտածում եւ դրանով էլ առաջնորդվելու եմ: Ընտրությունների
ժամանակ ալյուր ու ձեթ չեմ բաժանելու: Մարդ կա՝ ընտրությունների վերջին
օրը դառնում է ողորմած: Ես իմ բնավորությամբ ողորմած մարդ եմ: Եվ եթե այդ
մաքրությունը պահպանվի, ինչպե՞ս կարող են այդ ժողովրդի ալիքը հանել իրենց
դեմ:
– Այսինքն՝ Դուք երաշխավորո՞ւմ եք, որ իշխանությունները Գյումրիում հեղափոխության վտանգից կարող են իրենց ապահովագրված զգալ:
– Այո, ես երաշխավորում եմ: Որովհետեւ եթե մի բան անեմ, ես պետք է անեմ, ես էլ անողը չեմ: