Մեր թերթի նախորդ համարում հրապարակված «Փակեք կազինոները» բաց նամակով հարյուրավոր հայ ընտանիքների մայրեր, կանայք, սովահար մանուկներ դիմել էին ՀՀ նախագահին եւ վարչապետին մեր հանրապետությունից խաղատները արմատախիլ անելու խնդրանքով:
«Մենք` հայ մայրերս եւ կանայք, պահանջում ենք հետաքրքրվել 300.000 խեղաթյուրված ճակատագրերով, ազգի վաղվա օրով, փակել «ժամանցի կենտրոնները», դրանք մեզ պետք չեն: Մենք խնդրում եւ պահանջում ենք Ձեզանից կրկին անգամ վերացնել, արմատախիլ անել այդ չարիքը ՀՀ-ից»,- գրում էին նրանք նամակում: Երեկ մենք հանդիպեցինք բաց նամակի հեղինակներից մի քանիսի հետ, ովքեր խնդրեցին չհրապարակել իրենց անունները: «10 տարի առաջ եմ իմացել, որ ամուսինս խաղատներ է գնում: Սկզբից կարծում էի, թե կանցնի, հետո, երբ ծախեցինք մեր դաչան, ոսկեղենս, ես հասկացա, որ այլեւս որեւէ բան չենք կարող անել»,- նշում է կանանցից մեկը` հիշելով ամուսնու արարքները: Կինը պատմում է, թե ընտանիքի անդամներն ինչ լարվածությամբ էին սպասում ամուսնու տուն գալուն, ավելի ճիշտ` հերթական խաղը պարտության մատնած մի մարդու, ով ընտանիքի անդամների վրա էր թափում ձախողված խաղի ամբողջ զայրույթը: «Նա անգամ չէր արդարանում, ասում էր` լավ եմ անում, էլի կխաղամ, հետո՞»,- հիշում է կինը: Վերջինիս հիմա հուզում է ոչ թե ամուսնու ճակատագիրը, ում առողջությունն արդեն վատ է, այլ թոռնիկի ապագան, որը կարող է շարունակել պապի արարքը: «Այ, դրա համար եմ սկսել պայքարել: Մինչեւ ե՞րբ են էդ խաղատներով մեր տները քանդելու: Հասկանում եք, ինչքան մարդիկ են ինքնասպան եղել խաղատնից դուրս գալուց հետո»,- ասում է նա: Իսկ կանանցից մեկն էլ հիշեց իր հարազատներից մեկին, ով այդ հողի վրա ինքնասպանության չորս փորձ էր կատարել: «Իմ ազգականն է: 27 տարեկան տղա է: Չեք պատկերացնի, թե նա ինչ խելացի մարդ է, բայց ի՞նչ օգուտ, երբ հիվանդ է: Արդեն վաճառել է տվել տունը: Խաղատնից դուրս գալուց հետո էլ նա չորս անգամ ինքնասպան լինելու փորձեր է արել: Ամեն անգամ տանը նամակ էր թողնում, որտեղ ծնողներին գրում էր, որ իրեն սպանելու է, որովհետեւ չի ուզում, որ նրանք տանջվեն իր համար»,- ասում է կինն ու նկարագրում, թե տղայի ծնողներն ինչպես են կանխել փորձերը, ովքեր ամեն անգամ սեղանին գտնում էին նամակ, որտեղ որդին ասում էր, թե որ կամրջից է ցած նետվելու: Եվ, բարեբախտաբար, ծնողները միշտ էլ հասնում էին այն պահին, երբ որդին ուզում էր ցած նետվել: Հետո կանայք հիշեցին այլ դեպքեր, երբ մայրը երեխայի կաթի փողն է տանուլ տվել, հայրը` հացի փողը` հույս ունենալով, թե խաղատանը իրենց բախտը կժպտա: «Մեր խաղատներում շահումը 0 տոկոս է: Ու գիտե՞ք, թե ովքեր են գնում` սոցիալապես անապահով խավի մարդիկ, ովքեր վերջին փողերն են դնում, որ կրկնապատկեն, բայց հետո հագի շորերն էլ են գրավի տակ դնում` դուրս գալիս»,- ասում են կանայք: Ճիշտ է, նրանք երբեւէ չեն գնացել խաղատուն, բայց խաղատան ներսում կատարվող իրադարձությունների մասին տեղյակ են խաղատների դեմ պայքարում ընդգրկված կանանց ամուսիններից մեկի միջոցով: Վերջինս ասել է կանանց, որ խաղատուն մտնելուց հետո պատերին գրված է, որ՝ եթե դու խաղամոլ ես, գործ չունես մեզ մոտ: Այնուհետ տղամարդը ներկայացրել է խաղատան բարեսիրտ ղեկավարների հոգածությունը, ովքեր խաղացողներին անվճար հյուրասիրում են կոկտեյլներով, սիգարներով, անգամ բացել են գրավատներ, որտեղից խաղացողներին պարտքով գումար են տրամադրում: «Մեր խմբում էսօր կան էնպիսի մարդիկ, ովքեր խաղամոլներ են ու պայքարում են իրենց դեմ: Մեր երիտասարդներից շատերն էսօր կործանման եզրին են: Նրանց ձեռքն երկու կոպեկ ա ընկնում, տանում են խաղատանը թողնում, էլ ի՞նչ ընտանիք պիտի կազմեն: Հա, մեկ-մեկ էլ կազմում են ու դժբախտացնում աղջիկներին»,- ասում են կանայք, ովքեր արդեն սկսել են պայքարը, որին, ըստ նրանց, միանալու է ամբողջ հասարակությունը: «Կառավարությունը պիտի էս կազինոները փակի: Մի քանի տարի առաջ կառավարությանը թվացել է, թե լավ որոշում է կայացրել` կազինոների քաղաքից դուրս բերելու մասին: Իսկ ո՞րն ա քաղաքից դուրսը` Արգավա՞նդը: Ռուսաստանում հես ա բոլոր կազինոները տանելու են Սիբիր, էլ ալկոհոլիկ ռուսը կարա՞ հասնի Սիբիր, բայց դե մեր ալկոհոլիկներն Արգավանդ հասնում են մի քանի րոպեում»,- ասում են կանայք` պահանջելով, որ կազինոները փակվեն, քանի ազգով չենք ոչնչացվել: Մինչդեռ սրան դեմ են խաղատան հարեւան արգավանդցիները:
Այլ իրականություն կամ՝ հայկական Լաս Վեգասում
Արգավանդի բնակիչները գոհ են իրենց հարեւաններից ու այն մտքից, որ իրենք ապրում են հայկական Լաս Վեգասում: «Հա, մենք ընտիր հարեւաններ ունենք: Ո՞վ ասաց, թե նեղություն են տալիս: Մարդիկ գնում են հանգիստ խաղում ու դուրս գալիս, մենք, էսքան տարի ա, էստեղ ենք ապրում` մի փոքր աղմուկ էլ չենք լսել»,- մեզ հետ զրույցում ասացին Արգավանդի բնակիչները: Նաեւ ասացին, թե ինչո՞ւ են պայքարում միայն խաղատների դեմ, թող պայքարեն լոտոների դեմ, կամ էլ շահում ունեցող խաղերի դեմ: «Գնացողը գնալու ա, չգացողն էլ չի գնալու»,- զրույցի վերջում նշեցին նրանք: Նույն կարծիքն ունեին նաեւ խաղատների հարեւանությամբ գտնվող կահույքի վաճառքի որոշ կետերի աշխատակիցները: «Քույրիկ ջան, մենք ո՜ւր, խաղատունն ո՜ւր` ոչ տեսնում ենք, ոչ էլ լսում»,- պատասխանեցին վաճառողները, որոնցից միայն մի քանիսն անկեղծացան: Նրանցից մեկը պատմում էր, թե ինչպես է բանվորներից մեկը, ով օրական ստանում է 3000 դրամ աշխատավարձ, ամեն իրիկուն աշխատանքային օրվա ավարտից հետո գնում խաղատուն ու տանուլ տալիս գումարը: «Հա, բայց էդտեղ ի՞նչ կա: Ես էլ եմ խաղում: Կարո՞ղ ա հիվանդ եմ` չէ: Ես հո միլիոններ չե՞մ դնում, 10.000, 8000 դրամը շա՞տ ա: Ուղղակի հետաքրքիր ժամանց ա»,- ասաց վաճառողներից մեկը` թվարկելով խաղատան ներսում իրականացվող անվճար ծառայությունները` թե ինչպես են սիգարներ, կոկտեյլներ, սուրճ հյուրասիրում: Իսկ Արգավանդի խանութներից մեկի վաճառողուհին էլ նշեց, որ խաղատան ներսի կյանքի մասին ինքը շատ լավ գիտի: «7 տարի աշխատել եմ կազինոյում: Սպանության դեպքե՞ր` բա ոնց չեն եղել: Եղել ու մնացել են պատերի ներսում: Ես ինքս էլ ականատես եմ եղել մի քանի դեպքերի»,- ասում է աշխատակիցը: Վերջինիս հետաքրքրում էր միայն այն, թե ինչո՞ւ էի հարցնում: «Կարող ա՞ ուզում եք աշխատել կազինոյում»,- հարցրեց նա ու շտապեց սպասարկել հերթական գնորդին: Հարեւան վաճառողն էլ ավելացրեց, թե սա մի մեծ խաղ է, որտեղ պետք չէ խառնվել, ու ամեն բան գալիս է «վերեւներից», քանի որ խաղատները գործում են բարձրաստիճան տարբեր պաշտոնյաների հովանավորության ներքո: «Դե արի ու պայքարի, բայց ո՞ւմ դեմ, ինչի՞ համար»,- նշեց նա: