– Պարոն Մանուչարյան, Հայկական ատոմային էլեկտրակայանը նորից փակվելու վտանգի առաջ է կանգնել: Տեսակետներ կան, թե դրա հիմնական պատճառը կրկին մեր տարածաշրջանում Ռուսաստանի եւ Արեւմուտքի մրցակցությունն է: Համաձա՞յն եք այդ կարծիքի հետ:
– Այն աշխարհը, որում մենք գործում ենք, երբ ամեն մեկն ուզում է խլել իր համար կարեւոր պահերը` լինի դա ատոմակայան, լինի ազդեցության ոլորտ եւ այլն, անդադար մեր առաջ այսպիսի խնդիրներ են դնում: Մենք մասն ենք այդպիսի աշխարհի, եւ աշխարհի բոլոր հատվածները գործում են այդ տրամաբանության մեջ: Այնպես որ, ատոմակայանի հարցում ամենատարբեր տիպի խաղարկումներ կարող են լինել: Ուղղակի մեզ համար այսպիսի ֆունդամենտալ հարց կա. ատոմակայանը Հայաստանին տալիս է այլ կարգավիճակ, եւ այդ կարգավիճակը մենք պետք է պահպանենք ու խորացնենք: Այն պետությունը, որն ատոմակայան ունի, նա ունի համապատասխան գիտություն, տեխնոլոգիական մակարդակ, համապատասխան ինժեներական դաշտ եւ այլն: Այսինքն` դա պարտադրում է իր այդ վիճակը, եւ դրանով նա դառնում է մի կարգ ավելի որակյալ երկիր, քան այն երկիրը, որն այդ ամենը չունի: Այս տեսակետից ատոմային տեխնոլոգիաների հետ կապված մեր կարգավիճակը պաշտպանելն ու խորացնելը մեզ համար պարտադիր է:
– Իսկ ՀԱԷԿ-ի 158 աշխատողների ազատ արձակումը պարզապես ատոմակայանի փակման պատրվա՞կ էր:
– Ես չեմ կարող դրա հետ կապված այդ նրբություններն առարկայական մեկնաբանել, որովհետեւ շատ ավելի խորը, մանրակրկիտ, այն էլ` դատարկ աշխատանք է պետք կատարել, որպեսզի պարզեն, այս մի հանգամանքն` ինչպես, մյուսն` ինչպես: Ինչը Հայաստանում տանում է փողին, ապա ամեն մարդ, եւ մարդկանց ամեն մի խումբ կաշխատի ավելի շատ փող ունենալ: Եվ ատոմակայանի աշխատակիցները պետք է ավելի գիտակցեն, աշխատեն սահմանափակվել քչով: Կամ` նրանց սպասարկող նախարարը եւ նախարարությունը ավելի գիտակից պետք է լինի եւ նրանց ավելի շատ տա, եւ այլն: Չանթոյությամբ պետք է զբաղվեն բոլորը, որովհետեւ մենք դաստիարակում ենք եւ ուզում ենք Հայաստանում ունենալ մարդ, որն ամեն ինչ փորձում է յուրացնել: Եվ եթե դա կարող է անել երկրի ամենաբարձրաստիճան պաշտոնյան, երկրի մտավորականը, կարող է անել երկրի եպիսկոպոսը, պարզ չէ, թե դա ինչու չպետք է անի ատոմակայանի աշխատակիցը կամ նրա պետը: Ամեն մեկը պետք է աշխատի իր փայը մաքսիմալ փախցնի: Սա ուրիշ հարց է, մեր նախորդ դիտարկումներից դուրս է, այսինքն` ամեն մարդ ինչպես է դրսեւորվում: Բայց ես խոսեցի հարցի մյուս կողմից: Այսօրվա վիճակը վիճակ է, երբ մենք այդ փողի մոլուցքն ունենք: Վաղը-մյուս օրն այդ մոլուցքը կանցնի, բայց ֆունդամենտալ հարցերը Հայաստանի համար, թե մենք ատոմակայանի տեխնոլոգիա ունե՞նք, թե՞ ոչ, այդպիսի դաս ունե՞նք, թե՞ չէ, նման բաները մենք պետք է կայուն պահպանենք:
– Նախագահ Սերժ Սարգսյանի այցը Ռուսաստան կոնկրետ ի՞նչ նպատակ ուներ: Դա Ձեր ասած` աշխարհաքաղաքակա՞ն շրջանակում է, թե՞ մեր երկրի կոնկրետ խնդիրների հետ է կապված:
– Աշխարհում ֆունդամենտալ բաներ են կատարվում: ՌԴ-ն մասը լինելով այդ աշխարհի` առաջ է քաշել մի ստրատեգիական խնդիր: Այդ խնդրի հետ, այսպես թե այնպես, այդ այցն արդեն առնչված է, դրա շուրջ խոսում են: Այն, ինչ որ կոչվում է Եվրասիական միություն, խոշոր գեոպոլիտիկ նախագիծ է: Ոմանք կարող են մտածել, թե դա միգուցե Վլադիմիր Պուտինի համար նախընտրական է, բայց այնքան էլ այդպես չէ: Այդ կտրվածքով ինչ կկարողանա Ռուսաստանը, կամ ինչ կկարողանա անել հակադրվող աշխարհը, ինչ կանեն այդ ծրագրի շրջանակում նրանք, ում առաջարկվել է այդ բաները, այդ թվում նաեւ` Հայաստանը եւ ՀՀ ղեկավարությունը, այդ ամենը ֆունդամենտալ հարցեր են:
– Եվրասիական միության հետ կապված տեսակետներ հնչեցին, թե դա հակաարեւմտյան ծրագիր է, ԵՄ-ին ու միջազգային այլ միավորումների դեմ ուղղված:
– Դրա բովանդակությունն այսօր մոլորակի վրա կախված է նրանից, թե ինչ փիլիսոփայություն է ունենալու: Ես այդ մասը դեռ չգիտեմ: Հնչել է ծրագրի այն մասը, որը հնչում է ցանկացած ծրագրի ժամանակ:
– Այդ ծրագրին անդամակցելով` Հայաստանն ավելի շատ չի՞ ընկնի Ռուսաստանի ազդեցության տակ:
– Դա ծրագրերի բաղկացուցիչ մասերից է կախված: Եթե դա ստանդարտ, իմպերիալիստական դրսեւորում է, ինչպես այսօր աշխարհում կա, ասենք, ամերիկյան իմպերիալիզմի դրսեւորումը, եվրոպական իմպերիալիզմի դրսեւորումը եւ ցանկացած այլ իմպերիալիզմներ, ապա առաջանում է այն հարցը, որը ասում եք, թե ով ինչքանով է կախման մեջ ընկնում կամ ինչ առավելություններ է ստանում: Իսկ եթե դա նոր տիպի փիլիսոփայություն է բերում, արդեն բոլորովին այլ բան է, դա արդեն մեր մասնակցությունն է այլ տիպի աշխարհի կերտման մեջ: Հիմա այդ հարցի պատասխանը ստանալուց հետո նոր մենք կարող ենք խոսել:
– Կարծիք կա, թե Ս.Սարգսյանի այցի նպատակներից մեկն էլ կոալիցիայում «Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցության մնալ-չմնալու հարցի հստակեցումն է:
– Կան մանր-մունր հարցեր: Այս իրավիճակում աշխարհում ով ինչքան պոկեց-տարավ, դա մեր ժողովրդի համար ոչ մի նշանակություն չունի, որովհետեւ, եթե պոկելու համակարգը մնալու է, մենք լինելու ենք նույնքան դժբախտ, նույնքան սրընթաց լքելու ենք մեր երկիրը եւ չենք ունենալու հայրենիք: Հիմա լրիվ ուրիշ բան է, եթե այդ նույն Ռուսաստանում ինչ-որ ֆունդամենտալ բաներ են ծնվել, կամ Հայաստանում կան ծնված կետեր, որոնք կարող են համագործակցել, աշխարհի ցանկացած այլ կետում այդպիսի նպատակներ ունենալ: Այսինքն` նոր մարդ, նոր ուղություններ, նոր մոտեցումներ են պետք աշխարհին: Եթե այս ամենը չկա, անիմաստ է` մենք ձեզ հետ դա քննարկենք: Դրանք չնչին, ճղճիմ եւ ոչ մի հետեւանքներ չունեցող հարցեր են: Դա քաղաքականության հետ ոչ մի կապ չունի, դա տնտեսական օրակարգ է, թե ով ինչքան է չանթելու Հայաստանում: Ձեզ այդքան շատ հետաքրքրո՞ւմ է, թե ով է լինելու համար 1 օլիգարխը, ով` համար
2-ը: Ով ինչքան է տանելու, ով քանի հատ ջիփ է ունենալու: Անիմաստ խնդիրներ են: